یادداشت مؤسسه فرهنگی هنری قدرولایت

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، منانشر، یادداشت مؤسسه فرهنگی هنری قدرولایت در اجابت دعوت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ارائه نظرات اهالی فرهنگ و هنر جهت ایجاد تحول در ساختارها و رفتارهای فرهنگی

الف: نقد وضع موجود

1. ساختار فرهنگی کشور تناسبی با انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ندارد و اساس آن تحت تأثیر دوران ستم‌شاهی، غربی و اومانیستی است.
2. ساختار فرهنگی کشور فاقد امکان و ظرفیت تحول آفرینی و تحول پذیری است.
3. ساختار فرهنگی کشور ما بین سه جریان دولت، حوزه‌های علمیه و مردم نهاد، دچار تنوع و تعدد نگاه و تناقض سیاستی و برنامه‌ای است و این پراکندگی و غیرهم‌پوشانی موجبات فراهم شدن فرصت برای نفوذ و جریان سازی فرهنگی غیرهمسو با انقلاب اسلامی شده است.
4. ساختار فرهنگی کشور دچار چند هویتی است. هویتی بازمانده از غربزدگی دوران سلطه پهلوی و هویتی از انقلاب اسلامی و هویتی نفاق‌گونه از تلفیق این دو هویت. خلاء تئوریک و نظریه سازی در فرهنگ کشور شدید است.
5. عناصر فرهنگی کشور نیز به تبع ساختار آن گرفتار چندگانگی دیدگاهی و رفتاری هستند و نیروهای متناسب با فرهنگ اصیل اسلامی کمتر تربیت شده و یا فرصت حضور در این ساختار را به خاطر عدم تناسب آن با تحول پذیری و تحول‌گرائی پیدا نکرده، یا در دوره حضور در آن موفق نشده‌اند.
6. ضعف‌ها و تناقض‌های ساختاری و نیرویی و هویتی فرهنگ کشور سبب رفتارهای چندگانه در فرهنگ عمومی جامعه شده و گسست‌های زیادی با فرهنگ اصیل اسلامی به وجود آورده و آسیب‌های اجتماعی جدی را ایجاد کرده است.
7. تعدد مراکز مربوط به بودجه و برنامه‌ها و تصمیمات مربوط به فرهنگ کشور؛ مانند مجلس که تصویب کننده برنامه‌های دولت و بودجه آن از جمله فرهنگ است و شورای عالی انقلاب فرهنگی که سیاستگذار فرهنگی بدون ضمانت و تأثیرگذاری در برنامه دولت و بودجه آن است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که عضوی از هیئت دولت و غیر متعهد در مقابل شورای عالی انقلاب فرهنگی است؛ سبب تفرق قوا و گاه تضاد برنامه‌ها و سیاست‌ها و عدم تناسب بودجه با برنامه‌ها شده است.
8. نبود شاخص‌ها و ملاک‌های مشخص برای انتخاب و تصدی متولیان فرهنگ کشور در سطوح و رده‌های مختلف که سبب به هم ریختگی سیاسی و برنامه‌ای حاصل از نگاه‌های متفاوت و گاه متضاد آنان شده و بطور طبیعی امکان سوء استفاده و جریان سازی تقابل فرهنگی با نگاه اسلامی را فراهم آورده و به تهاجم فرهنگی دشمنان میدان عمل داده است.
9. نبود مواضع صریح و روشن و اعلام آنها در مسئولین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به مسائل فرهنگی انقلاب اسلامی و شاخص‌های آن و سبک زندگی اسلامی ایرانی و عکس‌العمل و حساسیت لازم نسبت به تهاجم فرهنگی و اندیشه ترجمه‌ای و رواج سبک زندگی فاسد غربی. در واقع نوعی تسامح و تساهل اندیشه‌ای یا تقیّه ابرازگری در آنها حاکم است که فرصت را برای جبهه فرهنگی انقلاب محدود و برای جبهه مخالف انقلاب باز می‌نماید.

ب: مبانی تحول

تحول در ساختار و سیاست‌ها و برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس اسناد بالادستی بایستی صورت پذیرد که عبارتنداز:

1. اصول و مبانی فرهنگ اسلام ناب محمدی(ص) در اندیشه و سبک زندگی اسلامی
2. چشم انداز 20 ساله نظام جمهوری اسلامی
3. وصیت نامه سیاسی الهی حضرت امام خمینی و رهبردهای فرهنگی ایشان
4. راهبردهای رهبری انقلاب  و بیانیه گام دوم معظم‌له
5. سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه‌های فرهنگ، خانواده و سبک زندگی
6. نقشه مهندسی جامع فرهنگی کشور
7. سیاست‌ها و شرح وظایف و ضوابط ابلاغی شورای عالی انقلاب فرهنگی

ج: حوزه‌های مشمول تحول

تحول مفهومی

ـ باز تعریف و بازشناسی فرهنگ اسلامی ایرانی و حوزه‌های مختلف و پیوسته آن به صورت جامع و مانع که زیر ساخت همه ساختارها و فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی و معیارهای انتخاب مدیران و مسئولین سطوح مختلف فرهنگ کشور باشد.

 تحول ساختاری

ـ مشخص شدن انواع نهادهای فرهنگی و چگونگی چفت و بست و همپوشانی آنها، از جمله وظایف دولت در حوزه فرهنگ با حوزه‌های علمیه و نهادهای دیگر فرهنگی و مردم نهاد.

تحول مأموریتی

ـ تبیین و تشریح وظایف نهادهای فرهنگی در ارتباط با ارتقاء فرهنگ و شکوفائی آن در حوزه‌های مختلف و آحاد جامعه

تحول نیروئی

ـ پیش‌بینی ساختارهای پژوهشی و تحقیقاتی فرهنگی و تربیت و پرورش نیروهای فرهنگی بر اساس نیازهای انقلاب اسلامی و گام دوم انقلاب با شاخص‌های انقلابی و خردگرائی، جهادی و عقلائی

د: الزامات تحول اساسی

1. حضور و مشارکت عمومی و تشکل‌های مردم نهاد در فرهنگ کشور
2. تسهیل‌گری دولت برای حضور آحاد جامعه در فرهنگ با هدایت و نظارت
3. تصدی‌گری دولت در حوزه‌های  لازم و ملی و بین‌المللی
4. پیشرانی حوزه‌های علمیه و روحانیت از طریق مساجد و منبر و حمایت از این فعالیت‌ها
5. پشتیبانی دانشگاه عمومی (صدا و سیما) از تحول فرهنگی در ساختارها و مفاهیم
6. تحول در ساختار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر مبنای تحول اندیشه‌ای و رفتاری مبنائی
7. شایسته گزینی در مناصب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز نهادهای فرهنگی چون سازمان تیلیغات اسلامی
8. همپوشانی حداکثری بین متولیان رسمی و غیررسمی فرهنگ کشور و فعالین فرهنگی جبهه انقلاب اسلامی
9. تهیه طرح آمایش سرزمینی فرهنگ و هنر کشور جهت پرداختن بیشتر به مناطق محروم و ایجاد عدالت فرهنگی در کشور
10. اصلاح ضوابط و مقررات مربوط به معاونت‌ها و مدیریت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اعضای شوراهای نظارتی وزارتخانه

در زمینه چگونگی ایجاد این تحول اساسی در رفع نواقص موجود و تشکیل «اتاق فکر تحول فرهنگی کشور» در آینده سخن خواهیم گفت.