یاد و نام علی صفوی شاملو زنده شد
مراسم یادبود مرحوم علی صفوی شاملو در غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد.
یادبود مرحوم علی صفوی شاملو با همکاری انجمن کتابفروشان جبهه انقلاب اسلامی (خوشه) و مجمع ناشران انقلاب اسلامی، شنبه 24 اردیبهشت، در غرفه مجمع ناشران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، لیلا یاراحمدی، همسر مرحوم شاملو بیان کرد: ایشان گاه‌نوشته‌هایی داشت که حالات و شرایط روحی و زندگی‌اش را در آن می‌نوشت. این یادداشت‌ها نوعی مراقبه و محاسبه برایش بود. پیش از ازدواج، همیشه خلوتی برای خود و بررسی رفتارهایش داشت. در یکی از یادداشت‌های جوانی‌اش خواندم که به سفر رفته بود و آنجا با کسی بحثش شده بود. ایشان در یادداشتش به این تأکید کرده بود که من آنجا با کسی بحثم شد و این بحث را شرح داده بود، از حالات روحی‌اش نوشته بود و خود را به چالش کشیده بود. یکی از محورهای این نوشته‌ها، هدف زندگی بود. ایشان در حوزه ادبیات و فیلم ورود داشت و فیلم زیاد می‌دید. یک سری از نوشته‌هایش به طور مفصل به این پرداخته بود که حد و حدود فیلم دیدن چقدر باید باشد. این یادداشت‌ها را شاید در بیست‌سالگی نوشته بود.
وی با اشاره به اینکه مرحوم شاملو انسانی اهل خلوت بود، گفت: جایی به این سؤال رسیده بود که اصلاً چرا ما باید دین داشته باشیم؟ ایشان زمانی گفته بود من تصمیم گرفتم اعمال عبادی‌ام را کنار نگذارم، ولی باقی مسائل را از اول پایه‌ریزی کنم که چرا باید به خدا و آخرت و پیامبر معتقد باشم. شاید حدود یک سال و نیم ایشان دراین مسیر مطالعه کرد و کتاب‌های طیف وسیعی از نویسندگان و افکار را خواند تا خودش به نتیجه برسد. در همین سیر رسیدن به یقین، با آثار آقای صفایی حائری آشنا شد. آشنایی با ایشان برای مرحوم شاملو یک نقطه عطف بود. مسیر زندگی ایشان بعد از آن، به سمت طلبگی سوق پیدا کرد.
وی افزود: مرحوم صفایی حائری در آثارش تأکید می‌کند بر اینکه انسان دارای قدر وجودی و استمرار وجودی بی‌نهایت است. وقتی مفهوم بی‌نهایت را باز کنی، زندگی این دنیا را که در کنارش نگاه کنی، برای آدم چالش به وجود می‌آید. این برای مرحوم بسیار کلیدی و مهم بود و می‌خواست این را به نسل جوان منتقل کند. ایشان بر اثر خواندن آثار مرحوم صفایی، کلاس‌های رشد را شروع کرد.
یاراحمدی در ادامه بیان کرد: من بارها با ایشان به تبلیغ رفتم و دیدم ایشان فقط به دانشگاه‌ها و مدارس می‌رفت و بحث رشد را مطرح می‌کرد. می‌خواست سؤالات بنیادی وجودی انسان را برای جوانان پررنگ کند. همیشه می‌گفت آنچه برای انسان می‌تواند خلوت ایجاد کند، کتاب است؛ ولی جوان‌ها درگیر فضای مجازی هستند و برای نجات آنان، باید جوانان را کتاب‌به‌دست کنیم. در واقع، کتاب در منظومه فکری و تربیتی ایشان جایگاه والایی داشت. خود ایشان هم از کودکی همین طور بود و به‌سختی کتاب را از ایشان می‌گرفتند. آقای شاملو طیف وسیعی از کتب را می‌خواند. این، جایی است که شروع خلق کتاب‌رسان شد.
لیلا یاراحمدی درباره خصوصیات اخلاقی مرحوم شاملو گفت: ایشان به همه راست می‌گفت و تحمل شنیدن حرف غیرراست نداشت. حرف دروغ ایشان را بسیار برافروخته می‌کرد. جنس ارتباط ایشان با اطرافیان و جوانان رفاقتی بود. وقت بسیاری برای دیگران می‌گذاشت. در مسجدی، کتابخانه خیلی کوچکی درست کرده بودند. از ایشان خواستند برود ببیند. می‌رفت در دل بچه‌های آن مسجد، جا باز می‌کرد. با همه رفیق می‌شد و با همین رفاقت، اثرگذاری می‌کرد.
یاسر احمدوند، رئیس سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیان کرد: من با حسرت بزرگی در این جلسه حاضر شدم. شایسته بود امروز از ایشان تجلیل کنیم و از ایشان یک نمونه معرفی کنیم، ایشان از تجربیات خودش بگوید و ما تقدیر کنیم؛ اما مشیت این‌طور رقم زد که ما با یادبود ایشان دور هم جمع شویم. آخرین باری که خدمت ایشان بودم، دو ماه پیش از آن حادثه بود برای همفکری. حرکت مجموعه کتاب‌رسان حرکت هدفمند و هوشمند فرهنگی بود. هم محتوای کتاب‌ها به خوبی شناخته شده بود، هم ظرفیت کتاب‌ها، هم نیاز مخاطب. شبکه خوبی از مشترکان و اعضا تشکیل شده بود. کار قابل گسترش و امیدوارکننده‌ای بود. من با ابعاد دیگر شخصیت ایشان زیاد آشنا نبودم و بعد از درگذشت ایشان متوجه شدم. اما همان کاری که در حوزه رسانۀ کتاب انجام می‌داد، کار ممتاز فرهنگی بود و باید معرفی شود. فقدان ایشان ضایعه‌ای برای حوزه فرهنگ است. امیدوارم تجربیات ایشان را همکارانشان مننقل کنند و این کار را با قوت استمرار دهند.
وی افزود: کار کتاب‌رسان قابلیت نمونه‌سازی دارد. از کارهای خالص فرهنگی است و با منطق درست و اقتصادی پیش رفته است.
همسر مرحوم شاملو در ادامه بیان کرد: کتاب‌رسان فرزند چهارم ما بود. ایشان به دلیل تاکیدی که رهبر بر کتابخوانی داشتند، حس می‌کرد این، کاری برزمین‌مانده است. آقای شاملو فهمید باید چه کاری انجام بدهد و باید این کار را پیش ببرد. آن موقعی که ایشان شروع کرد، کارش نمونه اول بود. ایشان در بندرعباس به تبلیغ رفته بود و آنجا می‌خواست کتاب «سلام بر ابراهیم» را معرفی کند؛ اما پیدایش نمی‌کرد. خیلی غصه می‌خورد که چرا شهرهای دور از مرکز و پایتخت به کتاب دسترسی ندارند. دغدغه‌اش این بود که روستاها و شهرهای دور به کتاب نزدیک باشند.
احمدوند در ادامه مراسم افزود: توزیع کتاب قواعدی دارد؛ اما اگر قرار باشد محتوای مطلوب توزیع شود، کار سخت‌تر می‌شود. قاعده توزیع فقط به بازار اهمیت می‌دهد. اما توزیع فرهنگی یعنی کالایی را به مخاطب برسانم که محتوایش را هم تأیید می‌کنم. یعنی هم باید محتوا را معرفی و بازاریابی کنید، هم توزیع اقتصادی انجام دهید. کسانی در توزیع محتوای فرهنگی موفق‌اند که خودشان بر محتوا احاطه داشته باشند و کارشناس باشند. این ویژگی را شاملو داشت. از این جهت قابلیت نمونه‌سازی را دارد. به مجموعه ایشان که رفتم، دیدم همه کتاب‌ها خوب هستند. مشتری و مخاطب هم داشتند. ایشان بدون اتکا و پشتوانه مالی روی پای خودش بود و اقتصادش را تأمین می‌کرد. بنا بود بخش کودک را فعال کند. می‌شود با شناخت محتوا کار فرهنگی و اقتصادی کرد. ما در این قسمت ضعف داریم و در توزیع، محتوا را در حاشیه قرار می‌دهیم.
محمدجواد یاراحمدی، همکار مرحوم شاملو در کتاب‌رسان، افزود: ما کتاب‌رسان را سال 95 راه‌اندازی کردیم. ابزار کار فرهنگی ایشان، کتاب بود. آقای شاملو کتاب را به همه می‌داد و می‌گفت کتاب بیشترین بُرد و کمترین هزینه را دارد. من از سال 88، مغازه کامپیوتری داشتم و اصلاً اهل کتاب نبودم. ایشان یک بار آمد و «سلام بر ابراهیم» و «دختر شینا» را به من داد گفت بخوان. ایشان پُلی بود برای اتصال آدم‌ها به شهدا و امام حسین. با این کتاب‌ها دل‌ها را تکان می‌داد. من هم اصلاً در این فضاها نبودم. من این دو کتاب را خوندم و خیلی متأثر شدم. گفتم چرا این کتاب‌های خوب را به بقیه ارائه نکنیم؟ از این کتاب‌ها ده تا آوردیم. کتاب‌ها را در مغازه گذاشتم و فروش رفتند. به ایشان گفتم دوباره بیاور. کتاب سوم را هم این بار آورد. کم‌کم کتاب‌ها اضافه شد. بعد از یکی‌دو ماه، نصف فروشگاه ما کتابفروشی شده بود. چون کتاب‌ها را خودمان می‌خواندیم، خوب هم می‌توانستیم ارائه بدهیم و بفروشیم.
وی افزود: تصمیم گرفتیم مغازه را جدا کنیم. در مجتمع، جایی پیدا کردیم و کتاب‌ها را جدا کردیم. تصمیم گرفتیم کتاب‌ها را در فضای مجازی تلگرام هم معرفی کنیم و با اسم «کتاب‌رسان» شروع کردیم. دغدغه این بود که کتاب خوب وجود دارد، خواننده هم وجود دارد؛ ولی این دو همدیگر را پیدا نمی‌کنند؛ چون انقدر موضوعات مختلف زیاد بود که افراد موضوعات خوب را پیدا نمی‌کردند. تصمیم گرفتیم کتاب‌ها را خودمان بخوانیم. ویژگی انتخاب کتاب این بود که خوب و خواندنی باشد. بر جذابیت خیلی تأکید می‌کردیم. همچنین، می‌گفتیم کتاب مسئله‌محور هم باید باشد و دغدغه افراد را رفع کند. الان شش‌هفت سال از آن موقع گذشته و ما 1800 عنوان کتاب داریم. ما کتابفروشی و پخش نیستیم. ما یک کتابخانه هستیم که شبکه فروش را فراهم کرده‌ایم.
یاراحمدی اضافه کرد: ملاک ما رشد است؛ رشد در ارتباط با خدا، همسر، کسب و کار و زندگی. ما همیشه کتاب‌ها را حذف و اضافه می‌کنیم. کتاب‌هایی که کم‌کم تأثیرشان را از دست می‌دهند، حذف می‌کنیم و مدام کتاب‌های خوب را اضافه می‌کنیم. یک ساختار هم داریم که اگر کسی کتابی را خواند و خوشش نیامد، آن را پس می‌گیریم، یا می‌گوییم کتاب را نذر فرهنگی کن، پولت را پس می‌دهیم. ما حتی برای کتاب‌ها تولید محتوا می‌کردیم. حتی هزینه می‌دادیم تبلیغ شوند. مرحوم تأکید داشت کتاب مثل چیپس و پفک باید دم دست همه باشد.
وی افزود: ما کتاب‌های خوب را دپو می‌کنیم که اگر تمام شد، آن را داشته باشیم. ما روی ساختارهای فروش خیلی تمرکز کرده‌ایم. در این حد که کد رهگیری بسته‌های پستی را به مشتری‌ها می‌دهیم. ارسال کتاب را به روستاها رایگان کرده‌ایم. به شهرهای کوچک هزینه ارسال را با تخفیف 50درصد حساب می‌کنیم؛ ولی تخفیف کتاب‌ها را کم کرده‌ایم به خاطر این خدمات. مدام روش‌های فروش را به‌روز می‌کنیم و به این دقت داریم که مردم برای خرید کتاب، با چه روش‌هایی راحت‌ترند. طرحی گذاشتیم به نام «کتابخوان‌ها خوش‌حساب‌ترند»؛ طرح قسطی خرید کتاب؛ چون قیمت کتاب‌ها زیاد شده و همه نمی‌توانند به‌راحتی کتاب بخرند.
محمدجواد یاراحمدی با اشاره به اینکه مرحوم شاملو خیلی دغدغه مشاوره داشت، ادامه داد: ایشان می‌گفت مرکزی باید باشد مثل اورژانس؛ زنگ بزنند بگویند من فلان مشکل را دارم، بگوییم فلان کتاب را بخوان. ما کار را در یک نقطه شروع کردیم. بعد تبدیل به شهر و بعد تبدیل کشور شدیم. گفتیم ما هرچه به ظهور نزدیک‌تر می‌شویم، باید کارها را جهانی در نظر بگیریم. یک سال است بر فروش کتاب خارج از ایران تمرکز کردیم. همین اواخر هم از کانادا سفارش داشتیم.
وی در پایان گفت: ما داریم ساختار سایت را تغییر می‌دهیم تا ساکنان خارج از کشور بتوانند با ارزهای دیجیتال خرید کنند. همچنین، می‌خواهیم سایت را به زبان‌های عربی و انگلیسی و فرانسه و اسپانیایی ارائه بدهیم.