نویسندۀ کتاب «داستان بریده بریده»:
رسالت اثر را بازگویی روایات به زبان مردم میدانم!
دهمین نشست عنوان طعم کتاب با محوریت کتاب «داستان بریدهبریده» با حضور نویسنده کتاب و منتقدین در برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، دهمین نشست عنوان طعم کتاب با محوریت کتاب «داستان بریدهبریده» با حضور حجتالاسلام و المسلمین علیرضا نظری خرم، نویسنده کتاب، زهرا اهوراکی، ویراستار کتاب و حجتالاسلام و المسلمین محسن عطاءالله، کارشناس کتاب و پژوهشگر تاریخ، عصر روز چهارشنبه مردادماه 1401 برگزار شد.
نویسنده کتاب «داستان بریده بریده» این کتاب را از لحاظ محتوایی و زبانی متفاوت با کتابهای تاریخی دانست و گفت: «در عرصه روایات تحقیقات جامعی داشتم و با مراکز بزرگی که کتابهای کهن و بزرگ احادیث را نگهداری میکنند، مرتطبم. با بررسیها و تحقیقاتی که در موضوع حادثه عاشورا و کربلا داشتم، متوجه شدم روایات مناسبتر و درستتری از این جریان وجود دارد؛ اما کسی به آنها رجوع نکرده است. سعی من بر این بوده که روایتهای صحیحی را که مربوط به روز عاشوراست، برای مخاطب عام به نمایش بگذارم. در این کتاب سعی شده منابعی استفاده شود که جزئیات بیشتری از حادثه کربلا ارائه دهد.»
نظری خرم با اشاره به پژوهشهای صورتگرفته در قالب تاریخی و همکاری خود با مراکز پژوهشی و نگهداری کتب، «داستان بریده بریده» را یک کتاب داستانی خواند و گفت: «من در نظر داشتم کتاب تاریخ ننویسم؛ بلکه با این کتاب جنبه داستانی به اتفاقات و جریانات عاشورا بدهم. یعنی با زبان گزارشی داستان عاشورا را روایت کنم. از سوی دیگر به دنبال نوآوری بودم و نمیخواستم کار و شیوه دیگران را تکرار کنم و یک اثر صرف تاریخی بنویسم. این کتاب نخستین تجربه تألیفی من است که احساس میکنم در جذب مخاطب موفق بودهام. در جریان کربلا و آنچه برای امام حسین اتفاق افتاده، در کتابهای تاریخی خلائی وجود ندارد. اگر من هم در این موضوع کار میکردم، یک کار تکراری میشد. ضرورتی نداشت که بنده بخواهم در زمینه نوشتن کتاب تاریخ قلم بزنم.»
حجتالاسلام محسن عطاءالله، منتقد ادبی و کارشناس کتاب، با اذعان به موفقیت جذب مخاطب توسط کتاب و دستیابی به چاپ چهارم، عنوان کرد: «"داستان بریده بریده" یک کتاب تاریخی نیست که با استناد روایات معتبر نوشته شده باشد. نوع نوشتن متفاوت نویسنده، اثر را از صفت کتب تاریخی جدا ساخته است. علاوه بر جذابیت موضوع و شجاعت نویسنده در استفاده از قلم محاورهای که توانسته مخاطبان عام را جذب نماید، عناوین جذابی در توصیف اشخاص در کتاب دیده میشود که مخاطب امروزی را با زمان حادثه نزدیک میکند.»
محسن عطاءالله در ادامه به خاص بودن طرح جلد و ارتباط با روح کلی کتاب پرداخت و گفت: «این کتاب طرح جلد و عنوان زیبا و هنرمندانهای دارد. طراح این اثر آقای مجید زارع، یکی از طراحان خوب ما هستند که توانستهاند میان چهره کتاب و محتوای کتاب ارتباط برقرار کنند.»
این کارشناس کتاب و تاریخ با اشاره به دو داستان از کتاب، مستندبودن مطالب کتاب را مهمترین نقطه قوت آن معرفی کرد و گفت: «اطلاعاتی که در کتاب آمده، مستند است و از منابع قرن هشتم گرفته شده و به اصطلاحات امروزی تغییر یافته است. اما در کنار این تغییرات، امانتداری نویسنده در نقل مطالب منابع و نیز توانایی فوقالعادهاش در شخصیتپردازی را نباید فراموش کرد. نویسنده گزارشهای منابع کهن را بررسی کرده و بهترین آنها را گزینش کرده است.»
وی همچنین با اشاره به برخی از شبهههایی که در مورد امام و جریان کربلا وجود دارد و نحوه پاسخگویی کتاب «داستان بریده بریده» اظهار داشت: «نویسنده پاسخگویی به شبهاتی که در جامعه کنونی وجود دارد را مورد توجه قرار داده. برای مثال، حج امام و مسائل مربوط به آن و علم امام حسین(ع) به شهادتشان را با تحلیلی قوی و زیبا به رشته تحریر درآورده است.»
همچنین زهره اهوارکی، ویراستار کتاب «داستان بریده بریده»، با اشاره به مواظبت و مقید بودن نویسنده به اصل روایات خاطرنشان کرد: «برای ویراستاری اثر ابتدا ویراستار انتشارات این کار را برعهده گرفت. بعد از بررسی اولیه متوجه اضافات و تخیلات و حذفیات بی مورد شدیم. نثر اثر با داستانپردازیهای بیمورد از اصل روایت دور شده بود. بنابراین دوباره اثر را خواندیم و توانستیم به اثری با جذابیت بالای متن و نیز مستند برسیم.»
وی با تاکید بر جذابیتهای کتاب هم از حیث محتوایی و هم نگارشی، گفت: «نویسنده از منابع معتبری استفاده کرده که متعلق به قرون نزدیک به واقعه عاشورا و معتبرتر هستند و نیز با تتبع زیاد در تاریخ، مطالب کمترشنیدهشده را آورده است. از لحاظ ادبی نیز بهترین سبک نگارش را به کار برده و از گفتار عامیانه و سبک محاورهنویسی و شکستهنویسی استفاده کرده است. این کتاب مملو از تشبیه، مجاز، استعاره و تصویرگری زیباست. تعدد و استفاده زیاد از واژگانهای همخانواده باعث شده تا مخاطب تصویرسازی بهتری در ذهنش داشته باشد. برای مثال نویسنده بر اساس شناختی که از شخصیت داشته، برای بهکاربردن واژهای که فعل آن شخصیت داستان را در جایگاههای مختلفی توصیف میکند، استفاده کرده. برای فریاد زدن از واژههایی همچون دادن زدن، هوار کشیدن، نهیب زدن، قشقرق به راه انداختن استفاده کرده است.»
در پایان، حجتالاسلام و المسلمین نظری خرم، نویسنده کتاب، فهم عوام از حوادث عاشورا را مهم خواند و گفت: «دغدغه اصلی من این بود که چگونه نکات و معلومات اسیرشده در لابهلای مکتوبات و اسناد را بهطور مستقیم به گوش مردم و مخاطبان عام برسانم. یکی از اساتید "داستان بریده بریده" را یک ناداستان میدانست و میگفت این اثر رمان نیست؛ یک گویش تاریخی از حادثه عاشورا است. من خود رسالت این کتاب را بازگویی روایات مهم و معتبر با زبان محاوره برای مردم میدانم. در نگارش کتاب از امام حسین(ع) کمک گرفتم. برای نوشتن همه مردم مدنظر من بودند.»
گفتنی است سلسله نشستهای طعم کتاب با همکاری مجمع ناشران انقلاب اسلامی و خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در حال برگزاری است.