کتاب بخوانیم تا بدانیم چرا مذاکره با آمریکا عاقلانه و شرافتمندانه نیست!

تجربه‌ تلخ دهه‌ ۹۰ و مذاکرات بی‌حاصل در برابر انبوه امتیازاتی که دولت وقت ایران واگذار کرد، همچنان درس‌های مهمی برای امروز دارد. بااین‌حال، این روزها دوباره مذاکره با آمریکا به مسئله‌ اصلی دولت تبدیل شده، بی‌آنکه از تجربیات گذشته عبرت گرفته شود.

مقام معظم رهبری در همان زمان، با هوشمندی و خوش‌بین نبودن به مذاکرات دولت یازدهم، درباره پیامدهای زیان‌بار مذاکره با آمریکا هشدار دادند. اما متاسفانه به این هشدارها توجهی نشد. اکنون نیز در آخرین دیدار خود با پرسنل نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، تأکید کردند :دولت آن روز ما نشست مذاکره کرد، رفتند، آمدند، نشستند، برخاستند، مذاکره کردند، گفت‌وگو کردند، خندیدند، دست دادند، رفاقت کردند، همه‌کار کردند، یک معاهده‌ای هم تشکیل شد؛ در این معاهده، طرف ایرانی خیلی هم سخاوت به خرج داد، خیلی امتیاز داد به طرف مقابل، امّا همان معاهده را آمریکایی‌ها عمل نکردند. و در ادامه فرمودند: این تجربه است دیگر؛ از این تجربه استفاده کنیم. مذاکره کردیم، امتیاز دادیم، کوتاه آمدیم، امّا نتیجه‌ای را که مقصودمان بود به دست نیاوردیم؛ همین معاهده را هم با همه این نقص‌هایی که داشت، طرف مقابل باز خراب کرد، نقض کرد، پاره کرد. با یک چنین دولتی مذاکره نباید کرد؛ مذاکره کردن عاقلانه نیست، هوشمندانه نیست، شرافتمندانه نیست!

به همین مناسبت، مجمع ناشران انقلاب اسلامی، به‌منظور یادآوری تجربه ناکام دولت یازدهم و دوازدهم در مذاکره با آمریکا، بسته پیشنهادی کتاب خود را با موضوع «مذاکره و عبرت‌های برجام» منتشر می‌کند. مطالعه‌ این بسته پیشنهادی می‌تواند به درک بهتر ابعاد مختلف این تجربه‌ تاریخی و پیامدهای آن برای آینده کمک کند.

 

سراب مذاکره

نویسندگان: مسعود براتی، حامد ترابی، حسین حاجیلو

انتشارات: مرکز پژوهشی آموزشی کوثر

مذاکره زمانی که از یک ابزار دیپلماتیک به یک راهبرد کلان تبدیل شود، می‌تواند به نتایجی غیرقابل‌انتظار منجر شود. کتاب «سراب مذاکره» با نگاهی تحلیلی و مستند، تجربه مذاکره با آمریکا برای رفع تحریم‌ها را بررسی کرده و نشان می‌دهد چگونه تکیه بیش‌ازحد بر مذاکره، به‌جای کاهش تحریم‌ها، ساختار آن‌ها را تثبیت کرد. این کتاب با استناد به واقعیت‌های سیاست خارجی و دانش روابط بین‌الملل، توضیح می‌دهد که چرا آمریکا از تحریم‌ها به‌عنوان اهرم فشار استفاده کرده و چگونه وعده‌های اولیه لغو تحریم‌ها، در نهایت به استمرار آن‌ها منجر شد. اگر به دنبال درکی عمیق‌تر از واقعیت‌های مذاکرات هسته‌ای و پیامدهای آن هستید، «سراب مذاکره» کتابی خواندنی و روشنگر خواهد بود.

 

جنگ اقتصادی: فهرست تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران

نویسندگان: مسعود براتی، سیدحامد ترابی

انتشارات: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

تحریم یکی از مهم‌ترین ابزارهای آمریکا برای مقابله با انقلاب اسلامی ایران بوده است. از ابتدای پیروزی انقلاب و تسخیر لانه جاسوسی تا امروز، ایالات متحده تلاش کرده با اعمال فشار اقتصادی، ایران را وادار به تغییر مسیر کند. اما آیا این راهبرد موفق بوده است؟! کتاب «جنگ اقتصادی» با گردآوری و بررسی تمام قوانین و اقدامات تحریمی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۵۸ تاکنون، تصویری روشن از روند تحریم‌ها و اهداف پشت پرده آن‌ها ارائه می‌دهد. این اثر که به قلم دو کارشناس حوزه تحریم نوشته شده، هم سندی مهم برای سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران است و هم منبعی ارزشمند برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به تاریخ روابط ایران و آمریکا. اگر به دنبال درک عمیق‌تری از جنگ اقتصادی غرب علیه ایران هستید، این کتاب منبعی جامع و مستند برای مطالعه خواهد بود.

 

گزارش ناخوانده از سرانجام یک مسیر: بررسی مستند دستاوردهای واقعی تعهدات 1+5 در توافق ژنو

نویسنده: افشین میرزایی

انتشارات: شهید کاظمی

آیا مذاکره و توافق با قدرت‌های جهانی، کلید حل مشکلات اقتصادی کشور است؟ این پرسشی است که سال‌ها در فضای سیاسی و اقتصادی ایران مطرح بوده و همچنان محل بحث و تحلیل است. گزارش ناخوانده از سرانجام یک مسیر، با تکیه بر اسناد، پژوهش‌ها، تحلیل‌های اندیشکده‌ها و اظهارات کارشناسان داخلی و خارجی، به بررسی تعهدات 1+5 در توافق ژنو و میزان تحقق وعده‌های آن در رفع تحریم‌ها می‌پردازد. این کتاب با رویکردی مستند و تحلیلی، تجربه مذاکرات هسته‌ای و تأثیرات واقعی آن بر اقتصاد ایران را بررسی کرده و می‌کوشد تصویری شفاف از سرانجام این مسیر ارائه دهد. مطالعه این اثر برای سیاست‌گذاران، پژوهشگران و تمامی کسانی که به تحلیل روابط ایران و غرب و پیامدهای مذاکرات هسته‌ای علاقه‌مندند، توصیه می‌شود.

 

توهم یا واقعیت

نویسنده: سهراب صلاحی

انتشارات: کیهان

«توهم یا واقعیت» کتابی تحلیلی است که به بررسی میزان تحقق تعهدات برجامی و تأثیر آن بر لغو تحریم‌ها می‌پردازد. آیا برجام توانست تحریم‌های ظالمانه را از میان بردارد؟ کدام تحریم‌ها واقعاً لغو شد و کدام‌یک تنها روی کاغذ باقی ماند؟ چرا پس از اجرای برجام، تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال شد و چه خطراتی از طریق بازرسی‌های فراتر از پروتکل برای امنیت کشور ایجاد شد؟ این کتاب در شش فصل، به پیشینه صنعت هسته‌ای ایران، سیاست‌های هسته‌ای آمریکا، پایبندی این کشور به تعهدات بین‌المللی و ابعاد حقوقی توافق برجام پرداخته است. همچنین بررسی می‌کند که آیا سازمان ملل، به‌عنوان مرجع بین‌المللی، توانسته مانع از اعمال فشارهای یک‌جانبه و تهدیدهای نظامی علیه ایران شود یا خیر. «توهم یا واقعیت» با نگاهی مستند و تحلیلی، به‌دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا برجام، راه‌حلی واقعی برای مشکلات کشور بود یا تنها سرابی دیگر در مسیر مذاکرات؟ مطالعه این کتاب برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و علاقه‌مندان به روابط بین‌الملل، ضروری به نظر می‌رسد.

 

برجام؛ آیینه عبرت

نویسنده: سیدمحمود نبویان

انتشارات: حوزه و روحانیت و انقلاب اسلامی

برجام، توافقی که در ۲۳ تیر ۱۳۹۴ منعقد و از ۲۶ دی همان سال اجرایی شد، یکی از عبرت‌آموزترین تجربه‌های تاریخ سیاسی ایران است. این توافق که توسط دولت حسن روحانی و با محوریت دکتر محمدجواد ظریف با غرب، به‌ویژه آمریکا، امضا شد، وعده لغو تحریم‌ها را به همراه داشت، اما آیا این وعده‌ها محقق شد؟ کتاب «برجام؛ آیینه عبرت» با بررسی مستند و تحلیلی این توافق، به دنبال آشکار ساختن زوایای پنهان و پیامدهای آن برای ملت ایران است. نویسنده تلاش کرده با مرور اجمالی بر مفاد برجام، حقایق آن را روشن کند تا از این تجربه، درسی برای آینده گرفته شود. مطالعه این اثر برای کسانی که به شناخت عمیق‌تری از توافق هسته‌ای ایران و تأثیرات آن بر کشور علاقه‌مندند، ضروری است.

 

کمیسیون برجام

نویسنده: مرتضی احمدی

انتشارات: امیرکبیر

کتاب «کمیسیون برجام» شرحی مستند و بدون حاشیه از مذاکرات برجام و توافقات صورت‌گرفته در چارچوب این معاهده است. این اثر، جزئیات تصمیمات اتخاذشده در مذاکرات وین، نقش کشورهای مذاکره‌کننده و تعهدات ایران را به‌صورت دقیق و مستند بررسی می‌کند. این کتاب نشان می‌دهد که بر اساس توافق کمیسیون برجام، ایران موظف شد بخش قابل‌توجهی از ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را کاهش داده، ظرفیت غنی‌سازی را محدود کند و تحت نظارت گسترده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گیرد. در مقابل، وعده لغو تحریم‌های بین‌المللی داده شد، مشروط بر اینکه ایران به تعهدات خود پایبند بماند.کمیسیون برجام یک منبع مستند برای پژوهشگران، دانشجویان و افرادی است که به دنبال درک عمیق‌تری از روند مذاکرات هسته‌ای ایران و تعهدات ناشی از این توافق هستند.

 

گفتم اعتماد نکنید

نویسنده: حسین ایزدی

انتشارات: امیرکبیر

کتاب «گفتم اعتماد نکنید» به بازخوانی و تحلیل بیانات مقام معظم رهبری درباره مذاکرات هسته‌ای ایران می‌پردازد و منطق ایشان در مواجهه با مسئله هسته‌ای را به‌طور مستند و جامع ارائه می‌کند. مقام معظم رهبری از ابتدا به مذاکرات ایران و آمریکا دیدگاهی بدبینانه داشتند و بارها در سخنرانی‌های خود بر بی‌اعتمادی به غرب و امتیاز ندادن به آن‌ها تأکید کردند. این اثر علاوه بر گردآوری بیانات ایشان، به تحلیل تدابیر و نقدهای رهبری در خصوص مذاکرات هسته‌ای دولت اعتدال پرداخته و آن‌ها را با استناد به رویدادهای تاریخی در مسیر پرونده هسته‌ای مستند کرده است. مطالعه این کتاب برای کسانی که به مباحث سیاسی و تحلیل‌های مقام معظم رهبری در این زمینه علاقه‌مند هستند، پیشنهاد می‌شود.

پرونده هسته‌ای و ابعاد پیدا و پنهان آن

نویسنده: کامران غضنفری

انتشارات: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

کتاب «پرونده هسته‌ای و ابعاد پیدا و پنهان» آن به بررسی تاریخچه و تحولات پرونده هسته‌ای ایران از ابتدا تا دوران دولت یازدهم می‌پردازد. پیشرفت‌های ایران در زمینه فناوری هسته‌ای، دشمنان نظام اسلامی را به مقابله با جمهوری اسلامی واداشت و در این راستا، کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی با تحریم‌های گسترده تلاش کردند تا ایران را از حقوق هسته‌ای خود باز دارند، اما این تلاش‌ها ناکام ماند. در این کتاب، علاوه بر مرور مذاکرات هسته‌ای در دوران دولت‌های آقای خاتمی و احمدی‌نژاد، به تحلیل رویکرد هسته‌ای دولت آقای روحانی نیز پرداخته شده و مذاکرات ژنو و حواشی آن مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه این اثر برای کسانی که علاقه‌مند به تاریخ و ابعاد سیاسی پرونده هسته‌ای ایران هستند، بسیار مفید خواهد بود.

 

چالش هسته‌ای

نویسنده: سید محمود نبویان

انتشارات: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

جلد اول کتاب «چالش هسته‌ای» به بررسی فوائد صنعت و انرژی هسته‌ای، تاریخچه صنعت هسته‌ای در ایران قبل از انقلاب، و روند توسعه آن پس از انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۸۲ پرداخته است. همچنین، این جلد به دوران مسئولیت دکتر حسن روحانی در پرونده هسته‌ای و نقش دکتر محمدجواد ظریف در مذاکرات هسته‌ای نیز اختصاص دارد. در جلد دوم که ادامه‌ مسیر تحلیل و بررسی پرونده هسته‌ای ایران است، با پایان دوران مسئولیت حسن روحانی، علی لاریجانی مسئولیت پرونده هسته‌ای را از ۲۴ مرداد ۱۳۸۴ برعهده گرفت و این مسئولیت تا ۲۹ مهر ۱۳۸۶ ادامه داشت. حوادث و تحولات مرتبط با دوران مسئولیت علی لاریجانی در این مجلد به تفصیل بررسی شده است. این کتاب برای علاقه‌مندان به تاریخچه و تحولات پرونده هسته‌ای ایران، به‌ویژه کسانی که به دنبال تحلیل دقیق‌تری از مراحل مختلف آن هستند، منبعی ارزشمند خواهد بود.

 

عقب نشینی ممنوع: بررسی نظرات مقام معظم رهبری درباره مذاکرات هسته‌ای دولت یازدهم از مرداد 92 تا اسفند 93

نویسنده: مهدی مطلبی

انتشارات: شهید کاظمی

کتاب «عقب‌نشینی ممنوع» به تحلیل و بررسی نظرات مقام معظم رهبری در خصوص مذاکرات هسته‌ای دولت یازدهم از مرداد ۹۲ تا اسفند ۹۳ می‌پردازد. پس از بیش از یک سال از توافق هسته‌ای (توافقنامه ژنو)، تحلیل‌های متفاوتی در مورد این رویداد مهم سیاسی مطرح شد، اما دیدگاه‌های رهبر معظم انقلاب همواره به‌عنوان معیار ارزیابی پدیده‌های مهم سیاسی در جامعه انقلابی مورد توجه بوده است. یکی از مباحث اصلی که در طول مذاکرات هسته‌ای از سال ۱۳۸۲ تا کنون بر سر آن بحث و تبادل نظر شده، مواضع مقام معظم رهبری در این خصوص بوده است. مهدی مطلبی در این کتاب به بررسی دقیق نظرات ایشان در خصوص مذاکرات هسته‌ای دولت یازدهم و دستاوردهای آن از دیدگاه رهبری پرداخته است. این کتاب به‌ویژه برای کسانی که علاقه‌مند به درک عمیق‌تر مواضع مقام معظم رهبری در زمینه مذاکرات هسته‌ای هستند، منبعی ارزشمند است.

 

راز آنچه مرقوم داشته اند...: نقد و بررسی توافق‌نامه ژنو و سوییس به همراه بررسی تاریخچه مذاکرات هسته‌ای از سال 1382 تا 1394

نویسنده:مهدی مطلبی

انتشارات:نشر شهید کاظمی

بدون شک، توافق ژنو یکی از مهم‌ترین نقاط عطف در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر بوده که هم موافقت‌ها و هم مخالفت‌های زیادی را در پی داشته است. پس از انعقاد این توافق در 3 آذر 1392، دکتر روحانی در نامه‌ای به مقام معظم رهبری، آن را دستاوردی بزرگ و پیروزی تاریخی دانست، اما رهبر معظم انقلاب در پاسخ به این ادعا تنها به عبارت «دستیابی به آنچه مرقوم داشته‌اید در خور تقدیر و تشکر از هیئت مذاکرات هسته‌ای و دیگر دست‌اندرکاران است...» بسنده کردند. این پاسخ نیازمند بررسی دقیق توافق ژنو است تا میزان «دستیابی» تیم مذاکره‌کننده به اهداف اعلام‌شده مشخص شود. در این کتاب، مهدی مطلّبی ابتدا به پیشینه دشمنی‌های مستکبرین با جمهوری اسلامی و تاریخچه پرونده هسته‌ای ایران پرداخته است. سپس، با تحلیل دستاوردهای توافق ژنو و بیانیه سوئیس (توافق لوزان) و با تمرکز بر مسائل مهمی همچون به رسمیت شناختن حقوق هسته‌ای ایران و لغو تحریم‌ها، این توافق را به‌طور جامع بررسی کرده است. در نهایت، نظرات و خطوط قرمز مقام معظم رهبری درباره مذاکرات هسته‌ای دولت یازدهم مطرح و تحلیل می‌شود. این کتاب، برای علاقه‌مندان به شناخت دقیق‌تر از مذاکرات هسته‌ای ایران و درک مواضع رهبری در این زمینه، یک منبع معتبر و ضروری است.