
معرفی کتاب «رضاخان تا رضاشاه» رتبه دوم مشترک در بخش روایت مستند و تاریخ شفاهی چهارمین دوره جایزه ادبی شهید اندرزگو
بررسی تاریخ معاصر ایران، بهویژه دوران پهلوی اول، از مهمترین و در عین حال پرچالشترین حوزههای پژوهشی است. شخصیت رضاشاه پهلوی همانگونه که در دوران حکومتش با موافقان و مخالفان سرسختی روبهرو بود، امروز نیز در عرصههای علمی، سیاسی و اجتماعی و حتی فضای مجازی موضوع بحث و جدل است. همین اختلافنظرها نشان میدهد که بازخوانی این برهه تاریخی تنها زمانی ارزشمند است که با اتکا به اسناد معتبر و بهرهگیری از نگاهی نو و تحلیلی، روایتی مستند، روشن و قابلفهم برای نسل امروز عرضه شود.
کتاب «رضاخان تا رضاشاه؛ از بخت جمهوریخواهی تا تخت شاهنشاهی» کوششی است در همین راستا؛ تلاشی برای واکاوی دوباره سالهای سرنوشتساز ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۴ که به سلطنت رسیدن رضاخان انجامید نویسندۀ این کتاب بر این باور است که این بازۀ زمانی مهم تاریخ ایران، پیش از آنکه تنها به فردی چون رضاخان میرپنج، سردارسپه یا رئیسالوزرا وابسته باشد، در گرو اجرای سیاستهای انگلیس پس از جنگ جهانی اول قرار داشت.
این کتاب درواقع سومین بخش از سهگانۀ «رضانام تا رضاشاه» است. دو بخش پیشین به سالهای قزاقی و وزارت جنگ رضاخان اختصاص داشتند. نویسنده در این مجموعه، تنها به روایت زندگی شخصی او بسنده نکرده، بلکه کوشیده است نقشپذیریاش را در بستر سیاست داخلی و نفوذ خارجی روشن سازد. بدینسان این سهگانه نه یک زندگینامه صرف، بلکه تحلیلی عمیق از مناسبات قدرت و تحولات ایران در آغاز دوران پهلوی است.