حقی: در روزگار کرونا ناشران پای کار ایستادهاند
مدیر نشر کتابستان معرفت با اشاره به مشکلاتی که کرونا برای نشر ایجاد کرده یادآوری کرد: با تمام این مشکلات ما حداقل نزدیک سی کتاب چاپ اولی برای اوایل پاییز داریم. با همین شرایط هفتهای یک کتاب چاپ میکنیم. ما مسیر تولید را متوقف نکردیم. بسیاری دیگر از ناشران هم هستند که تولید را متوقف نکردهاند. کتاب باکیفیت منتشر میکنند و پای کار ایستادهاند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، منانشر، به نقل از ایسکانیوز، در چند ماه اخیر با حذف نمایشگاه کتاب و کم رونق شدن کتابفروشیها، ناشران متحمل ضررهای بسیاری شدهاند. انتشارات کتابستان معرفت از جمله ناشران پیشتازی است که در دوران کرونا اقدام به چاپ و انتشار کتب بسیاری کرده است. با محمد حقی مدیر این انتشارات گفتوگوی کوتاهی داشتیم که او نکاتی را در ارتباط با این ماهها و وضعیت نشر مطرح کرده است.
حقی با اشاره به نقش پررنگ نمایشگاه کتاب در بهبود وضعیت سالانه ناشران گفت: ما با شروع بیماری کرونا در مرحله آمادهسازی کتابها برای نمایشگاه کتاب بودیم و حتی به سطح تولید مطلوبی هم رسیده بودیم. متاسفانه قصه این بیماری باعث بهم ریختن نظم و انتظام کارها و برنامهریزیهایی که داشتیم شد. اما سعی کردیم روندی که در برنامهریزیهای قبلی داشتیم را ادامه دهیم و نگذاریم کرونا سیستم کاری ما را مختل کند.
وی افزود: نهایت تلاش خود را داشتیم که کتابهایی که برنامهریزی شده بود را برسانیم. فقط این میان چند مشکل برایمان ایجاد شد. یکی اینکه ارشاد قرار بود کاغذ را بهموقع برساند اما کاغذی که پولش را پرداخت کردیم با تاخیر یک ماهه به دست ما رسید. این باعث شد که حدود یک ماه و خردهای در حوزه تولید کتاب عملا بیکار باشیم. اما بهمحض اینکه کاغذ به دستمان رسید شروع کردیم کتابهای چاپ اولی و تجدید چاپی را چاپ کردن.
این مدیر نشر در ادامه اضافه کرد: دومین مشکل هم لغو برگزاری نمایشگاه بود. درهرصورت اتفاقاتی که باید در نمایشگاه رقم میخورد حذف شده بود. برآورد ما از نمایشگاه امسال این بود که حداقل هفتاد هشتاد درصد در فروش و تعداد کتابهای عرضه شده رشد داشته باشیم. با این وجود اگر در کل بخواهیم ارزیابی کنیم که کرونا بلایی برای ناشران بود حرف بیراهی نیست. ماجرای نمایشگاه مهمترین بلایی بود که سر ناشران آمد. بقیه موارد با کاهش بیست، سی درصدی همراه بود اما حذف نمایشگاه خلا جدی برای ناشران بود.
وی درخصوص این سوال آیا این نگرانی وجود ندارد که با چاپ کتب امکان فروش آنها فراهم نشود خاطرنشان کرد: کتابفروش بر اساس کشش منطق بازار کتاب را سفارش میدهد. یعنی اینکه کتاب روی دست کتابفروش بماند معنایی ندارد. ولی ناشر این نگرانی را دارد که کتابی که چاپ کرده مجال عرضه پیدا نکند. واقعیت این است که ما در سیستم کاری خودمان کتابهایی داریم که چاپ اول هستند و زود به فروش میرسند. به نظرم کیفیت بالا و عرضه منظم باشد ناشر نگران این نیست که کتاب فروش نرود. کتابی داشتیم که با وجود قیمت بالا مخاطب خود را داشت و طی مدت کوتاهی به فروش رفت.
حقی با اشاره به امکانات ویژهای که برای مخاطبان کتابستان که در جهت افزایش فروش درنظر گرفتند گفت: عمده ناشران امکان اینکه شرایط بسیار ویژه برای فروش فراهم کنند را ندارند. ما فقط توانستیم طرحهایی مانند معرفی بستههای پیشنهادی توسط فعالان مجازی و مداحان کشوری ارائه کنیم که همین کارها بخشی از کمبودهای بهوجود آمده را جبران کرد.
وی افزود: ما باید خودمان را با این شرایط بحرانی وفق دهیم. بهنظرم اگر امکان دسترسی به کتابها از طریق کتابفروشی یا تسهیلات پست رایگان و امثال این موارد رخ دهد شرایط را بدتر از این نخواهد کرد. ما سختترین شرایط را در اسفند و اوایل فروردین داشتیم که کلا همه چیز تعطیل شد. من فکر میکنم اگر مقداری فضای اطلاعرسانی در صدا و سیما، خبرگزاریها و امثال این موارد فعال باشد مخاطب کتابخوان کتاب خود را پیدا میکند. در مجموع بحران بیش از این نخواهد بود. چیزی که قرار بود اتفاق افتد الان پیش آمده است.
وی با انتقاد به همکاری نکردن وزارت ارشاد درجهت بهبود وضعیت ناشران تصریح کرد: من از دستگاههای اجرایی توقع دارم از زیرساختهایی که دارند در جهت جبران کاستیها استفاده کنند. مجموعههای وابسته به ارشاد امکان استفاده از این زیرساختها و اصلاح وضعیت فعلی را دارند. در این شش هفت ماهی که ما درگیر قصه کرونا هستیم، محکم و قاطعانه میگویم هیچ اتفاقی مبنی بر کمکی از ارشاد ندیدیم. نه در موضوع کاغذ، نه تسهیلات نه برنامههای ترویج کتاب. هیچ اقدامی نمیکنند که ما بگوییم خب الحمدالله تلاش خودشان را کردند. تنها کاری که کردند در حد کارهای صوری بوده است. در کارهایی مثل طرحهای بهارانه و تابستانه همان تسهیلات ناچیز و اندکی که قبلا بود هنوز هم در شرایط بحرانی همان را ارائه میکنند. کتابفروش و ناشر دچار بحران شده و انتظار میرود در صورت ادامه ماجرا برای جبران بحران و کاستیها تغییری ایجاد شود ولی آش همان آش است و کاسه همان کاسه!
مدیر انتشارات کتابستان معرفت در ادامه یادآور شد: بهنظر برای بعضی چیزها راحت و بیدردسر میتوان برنامهریزی کرد اما انگار ارادهای برای بهبود اوضاع نیست و بیحالی بر سیستم حاکم شده، از طرف دیگر ما میگوییم تسهیلات اگر ندادید نخواستیم، اقلا کاغذی که قرار بود بدهید را سروقت و منظم بدهید. الان تولید ما معطل همین مسائل است که کاغذ نداریم. با تمام این مشکلات ما حداقل نزدیک سی کتاب چاپ اولی برای اوایل پاییز داریم. با همین شرایط هفتهای یک کتاب چاپ میکنیم. ما مسیر تولید را متوقف نکردیم. بسیاری دیگر از ناشران هم هستند که تولید را متوقف نکردهاند. کتاب باکیفیت منتشر میکنند و پای کار ایستادهاند.