آمارها نشان می‌دهد، اهالی کتاب منتظر پایان کرونا نماندند
کتاب و کرونا با هم رفیق شدند
درمورد پرفروش‌ها همیشه یک الگوی ثابت وجود دارد
تعطیلات نوروزی 1400 هم به پایان رسید، برخی ترجیح دادند که مثل سال 99 در خانه نمانند و کرونا را نادیده بگیرند اما برخی دیگر مانند سال گذشته در خانه بودند و کتاب خواندند و فیلم دیدند، در این گزارش لیست پرفروش‌های کتاب در ماه اسفند و دو هفته نوروزی را آوردیم. برای این کار هم از کتابفروشی‌ها سوال کردیم هم از ناشران و هم سراغ اپلیکیشن‌های کتابخوانی رفتیم تا بدانیم چه کتاب‌هایی در دو هفته پایانی اسفند و دو هفته تعطیلات نوروز پرفروش بودند. از طرف دیگر نگاهی هم داشتیم به آمار چاپ و انتشار کتاب در اسفند 99 و دو هفته تعطیلات نوروز و مقایسه با سال قبل.
می‌توان گفت که کتاب و نشر، اسفند ۹۹ در مقایسه با اسفند ۹۸ اوضاع بهتری داشت و دیگر همه می‌دانستند که کرونا ماندنی است اما در اسفند 98، ناشران فکر می‌کردند که یک ماه دیگر این بیماری می‌رود و برای همین منتظر نمایشگاه کتاب بودند و کتاب‌هایشان را منتشر کردند اما با وجود ماندگاری کرونا تا بیایند به فروش آنلاین فکر کنند، زمان را از دست دادند. اما در اسفند 99 و بعد از گذشت یک سال از شیوع کرونا، حالا دیگر ناشر و کتابفروش راه مقابله با این ویروس را یاد گرفته بودند و دیگر منتظر این نبودند که ببینند قرار است چه اتفاقی بیفتد تا هر روز منتظر برگزاری یک نمایشگاه بمانند. برای همین با نگاهی به آمار چاپ کتاب در اسفند ۹۹ متوجه می‌شویم که ناشران توانسته‌اند کارشان را با توجه به شرایط کرونا، مدیریت کنند. البته در اسفند 98 شرایط هنوز مشخص نبود و فکر می‌کردند نمایشگاه کتاب در سال 99 برگزار می‌شود و مانند سال‌های گذشته، کتاب‌های بیشتری را در اسفند منتشر می‌کنند که به نمایشگاه کتاب برسد.
محمد احمدی، که در یک کتابفروشی در خیابان انقلاب فعالیت می‌کند درمورد مقایسه فروش کتاب در اسفند سال ۹۸ و ۹۹ می‌گوید: «سال 98 تازه ابتدای راه کرونا بود و هیچ تصوری از این بیماری نداشتیم و فکر می‌کردیم چند روز دیگر همهچیز تمام می‌شود. اما به یکباره همه جا تعطیل شد. کتابفروشی‌ها جزء مشاغل حساس نبودند و همین مساله باعث شد تعطیلات‌مان زیاد باشد. اما خب در اسفند 99، این مساله بهتر شده بود و تعطیلی نداشتیم و در کنارش دیگر می‌دانستیم که چطور با فروش آنلاین کنار بیاییم.»
او به پرفروش‌ها هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «درمورد پرفروش‌ها باید بگویم که همیشه یک الگوی ثابت وجود دارد و الگوی ثابت در این چند سال اخیر ادامه پیدا کرده و همیشه رمان و داستان در درجه اول قرار دارند و بعد از آن هم کتاب‌های روانشناسی، البته یک تغییر در این یک سال اخیر داشتیم آن هم ورود کتاب‌های غیرداستانی به لیست کتاب‌های پرفروش بود، مخصوصا کتاب‌هایی که از جنس خاطره هستند؛ ازجمله خاطرات سیاسی، البته سفرنامه هم جذابیت خاصی پیدا کرده است. قبلا هم اگر سفرنامه خوب داشتیم، مردم دوست داشتند اما الان با وجود سفرنامه‌هایی که در سال 99 توسط ناشران مختلف منتشر شده، این آثار بسیار مورد استقبال مردم قرار گرفته و بسیار مورد پسند واقع شده‌اند. این موضوع را باید یک نکته مهم و اساسی در بحث پرفروش‌ها بدانیم.»
آمار فروردین 1400 در مقایسه با فروردین 1399
فروردین 1400 هم در مقایسه با فروردین 1399، اوضاع بهتری داشت. درست است که چاپ کتاب در این دو هفته کمتر بود اما نکته مهم در این بود که ناشران با علم به اینکه می‌دانستند شرایط کرونایی وجود دارد، کتاب‌ها را منتشر کردند و با توجه به تعطیلات دو هفته‌ای بیشتر بهسمت این موضوع رفتند که کتاب‌های پرفروش را بیشتر چاپ کنند که اگر مخاطب به لیست پرفروش‌ها نگاهی داشت، بتواند در کتابفروشی‌ها آن را پیدا کند. علی محمدی که یک کتابفروشی را در خیابان کریمخان اداره می‌کند، درمورد نوروز 1400 و شرایط کتابفروشی‌ها می‌گوید: «شرایط نوروز 1400، بسیار با نوروز 1399 متفاوت بود. آن زمان تعطیل بودیم و فقط بهصورت آنلاین فعالیت می‌کردیم که البته به همان آنلاین کار کردن هم آنچنان آشنا نبودیم. اما در نوروز 1400، شرایط بهتری داشتیم. سعی کردیم هم با فروش آنلاین و هم فروش حضوری مخاطب خود را داشته باشیم و می‌توانم بگویم به لحاظ فروش هم به نسبت سال 99، فروش چندبرابری در ایام نوروز داشتیم. درحالیکه در سال 1399 با چند نفر از همکاران‌مان بهخاطر شرایطی که وجود داشت، قطع همکاری کردیم اما خوشبختانه موفق شدیم این شرایط را برای سال جدید مدیریت کنیم و دیگر یاد گرفته‌ایم چطور با کرونا کنار بیاییم.»
پرفروش‌های اپلیکیشن‌های کتابخوانی
کرونا ثابت کرد که اپلیکیشن‌های کتابخوانی بسیار مهم هستند و مردم با توجه به قیمت کتاب-که در این چند سال گران شده- و شرایط کرونا و تعطیلی، از این اپلیکیشن‌ها برای خواندن کتاب بسیار استفاده کرد‌ه‌اند. در این گزارش هم سراغ پرفروش‌های نوروزی این اپلیکیشن‌ها رفته‌ایم تا بدانیم چه کتاب‌هایی پرفروش بوده‌اند.
منبع: روزنامه فرهیختگان
نویسنده: عاطفه جعفری