مواجهۀ تربیتی با مصرف مواد اعتیادآور در نوجوان

«هوس سوختن» عنوان کتابی است به قلم حسین رستمی و مهدی خاکی مقدم که به تازگی از سوی معاونت پژوهش موسسه مصباح الهدی برای فعالان تربیتی عرصه نوجوانان منتشر شده است.
 
نوجواني يكي از دوران‌های دشوار، پرتنش و مهم زندگی انسان‌هاست؛ چرا که نوجوان، در خلال این دوره، ‌به حس استقلال، صميميت، خوش‌بيني و اميد به آينده می‌رسد. نوجوانی دوره‌ای بین کودکی و بزرگسالی است؛ استقلال‌طلبی، میل به تجربه‌اندوزی، داشتن افکار انقلابی، طغیانگری، علاقه‌مندی به ارتباط با همسالان و مقاومت در برابر درخواست بزرگسالان، از جمله احساسات تازه شکفته این دوران است. اما گلستان اين دوره زندگي مصون از آفات نیست. ازاین‌رو شناخت آنچه که سلامت جسمي و رواني نوجوان را تهديد می‌كند، اولین گام مؤثر در کمک به نوجوان، برای داشتن یک مرحله رشد سالم است.
یکی از جدی‌ترین معضلات امروز، شیوع مصرف دخانیات، مشروبات الکلی و مواد مخدر است که عوارض فردی و اجتماعی جبران ناپذیری بر جای گذاشته است. درباره این پدیده شوم تاکنون مقاله، پایان‌نامه و کتاب‌های بسیاری نوشته شده و ده‌ها مرکز تخصصی مشاوره، برای بررسی علل، زمینه‌ها و راهکارهای مقابله با آن ایجاد گردیده است. همچنین سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی بسیاری برای پیشگیری و درمان آن پدید آمده‌اند. اما کمتر نتیجه گرفته‌اند؛ چراکه بیشتر تحقیقات مذکور، به جنبه‌های نظری مسئله پرداخته و اگرچه نتایج علمی فراوانی داشته‌اند، عمدتاً از نگاه کاربردی و تربیتی به دور بوده‌اند. در مواردی هم که نگاه کاربردی وجود داشته، مخاطبان آن متخصصان روان‌شناسی، روان‌پزشکی و مشاوره بوده و عموم افراد جامعه از آن بهره‌ای نبرده‌اند؛ در حالی که برای حل معضلات عام البلوی اجتماعی، لازم است تا عموم افراد جامعه را برای برخورد با آن آماده نمود به خصوص متولیان اصلی تربیت جامعه و از طرف دیگر در غالب این تحقیقات، مواد مخدر و اعتیاد به آن، موضوع بحث بوده و کمتر به سیگار و قلیان که امروزه تا حد زیادی شیوع یافته، پرداخته شده است.  البته ذکر این نکته هم لازم است که در جامعه علمی مرتبط با این حوزه، بیشتر دغدغه درمان وجود دارد و کمتر به مباحث پیشگیری پرداخته می‌شود.
مخاطبان اصلی پژوهش حاضر، مربیان تربیتی و والدین هستند و از آنجا که نسل جدید، بیشتر در معرض آسیب‌اند، نوجوانان آخر مقطع دبستان تا دبیرستان (دوره سنی 10 تا 18 سال) مدنظر بوده‌اند. ازاین‌رو مهم‌ترین عوامل گرایش نوجوانان به مواد اعتیادآور نام برده شده و برای مقابله با هرکدام راهکارهای کاربردی ارائه شده است.
آگاه نمودن هرچه بیشتر والدین و مربیان نسبت به آسیب‌های اعتیاد و نیز عوامل زمینه‌ساز و راهکارهای برخورد با آن، مهم‌ترین گام برای پیشگیری از مصرف مواد است. بی‌تردید «علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد»؛ به خصوص درباره اعتیاد به مواد مخدر؛ چراکه درمان آن بسیار مشکل بوده و خسارت‌های جبران‌ناپذیری به بار می‌آورد. برهمین اساس، در این اثر بر پیشگیری تأکید شده و راهکارهایی برای آن ارائه گردیده است.
در کتاب مواجهۀ تربیتی برای پیشگیری از مصرف مواد اعتیادآور در نوجوان، که «هوس سوختن» نام دارد، به دنبال مناسب‌ترین و بهینه‌‌ترین روش مواجه و حل مسائل پیچیده نوجوانان هستیم. کتاب حاضر، در بخش یکم، ابتدا به بررسی چیستی و چرایی مواد اعتیادآور پرداخته و در ادامه نشانه‌های مصرف مواد را تبین می‌نماید. در بخش دوم کتاب در آغاز ، زمینه ها و همچنین علل و عوامل گرایش نوجوان به مصرف مواد اعتیادآور بیان می گردد و در پایان به عناصر اصلی و تاثیرگذار در پیشگیری از مصرف و تبین نقش هریک از آنان پرداخته می شود. در بخش سوم کتاب نیز به راهکارهای پیشگیرانه تربیتی در مقابل هریک از علل و عوامل مصرف می‌پردازد تا والدین و مربیان با مطالعه و تمرین این راهکارها، بتوانند نوجوان را در دنیایی که هر روز او را در معرض رویارویی با انواع مواد اعتیادآور قرار می دهد به طرز محیطی پرورش دهند.
این کتاب در364 صفحه، قطع رقعی، جلد شومیز و قیمت 28000 تومان منتشر شده است. برای تهیه این کتاب می ‌توانید به مراکز زیر مراجعه نمایید.
1- قم، بلوار معلم، ساختمان ناشران، طبقه سوم، پلاک 324، انتشارات شفق.09199755949
2- قم، سی متری هنرستان، بعد از چهار راه شهید تراب نجف زاده، ساختمان مصباح الهدی، 37841730-025- 09916531875
3- تهران، میدان انقلاب،کارگر جنوبی، ابتدای خیابان وحید نظری بن بست بختیاری، پلاک1، 09128882897.
4- مشهد، انتشارات کتاب پردازان، 7232519-0511
5- سایت پاتوق کتاب فردا (www.bookroom.ir) تماس بگیرید.