برگزیدگان چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال معرفی شدند
آیین اختتامیه و معرفی برگزیدگان چهل و یکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و سی و یکمین جایزه جهانی کتاب سال صبح امروز چهارشنبه ۱۸ بهمن در تالار وحدت برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، آیین اختتامیه و معرفی برگزیدگان چهل و یکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و سی و یکمین جایزه جهانی کتاب سال صبح امروز چهارشنبه ۱۸ بهمن ماه در تالار وحدت برگزار شد. این مراسم با حضور سید ابراهیم رییسی ریاست جمهوری؛ محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران؛ غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور؛ حمید پارسانیا دبیر علمی چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.
روشنفکران از جامعه در مقابل تهاجم فرهنگی صیانت کنند
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، در مراسم اهدای جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، ضمن تبریک فرارسیدن مبعث پیامبر اسلام (ص)، گفت: موضوع کتاب و تجلیل از مولفان مترجمان و اهالی کتاب اقدامی مبارک است.
وی افزود: پرداختن به موضوع بسیار مهم کتاب به عنوان آیینه تمام‌نمای علم، فرهنگ، ادب، هنر، احوال پیشینیان و به عنوان وسیله‌ای برای انتقال فرهنگ، علم و دانش به عصرها و نسل‌ها أهمیت بسیاری دارد.
رئیسی با اشاره به همزمانی آیین تجلیل از کتاب و مولفان و نویسندگان کتاب با سالروز بعثت پیامبر خاتم، تصریح کرد: مبنا و پایه رسالت پیامبر گرامی اسلامی نیز کتاب بود. پیامبر با کتاب به بشر چگونه زیستن، اندیشیدن و برخورداری از عقیده و اخلاق کریمه و عمل صالح داشتن را آموخت و انسان و جامعه بشری را به سوی مدینه‌النبی و جامعه قرآنی هدایت کرد.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه قلم، بسیار مورد تجلیل و تکریم حضرت حق است البته قلمی که با مسئولیت و مسئولانه بچرخد، تاکید کرد: هر قلمی مورد سوگند حضرت حق قرار نمی‌گیرد؛ قلم باید در جهت هدایت، سعادت و نجات انسان باشد. قلمی مورد سوگند باری‌تعالی است که در جهت شناخت مسئله باشد؛ مسائلی مثل اولویت‌شناسی، مخاطب‌شناسی و زمان‌شناسی.
وی ادامه داد: باتوجه به وسیله‌های ارتباطی و اطلاعاتی که داریم بازهم کتاب جایگاه خود را دارد و فضای مجازی وسیله خوبی برای انتقال مفاهیم جاری در کتاب‌هاست. از فضای مجازی باید برای انتقال مطالب، دانش‌ها، افکار و اندیشه‌ها در جهت رونق کتابخوانی در کشور استفاده کرد.
رئیسی در ادامه با اشاره به اینکه نباید جایگاه نوشتن، کتاب و انتقال علم و دانش را به کسب درآمد تنزل داد تا کتاب به وسیله‌ای برای کسب درآمد تبدیل شود، تصریح کرد: انتقال علم، دانش و فرهنگ باید در جایگاه رفیع خودش قرار بگیرد، نویسندگی ولو اینکه شغل ترقی می‌شود، اما نباید آن را با کسب درآمد تنزل داد.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: انتظار از روشنفکران جامعه آن است که در جایگاه رصدکننده مسائل اجتماعی و آسیب‌های فکری و اخلاقی جامعه قرار گیرند، به موقع متوجه شوند و به موقع هشدار دهند، از جامعه در مقابل تهاجم فرهنگی صیانت کنند.
به گفته رئیسی، «روشنفکر این نیست که مردم را به سوی تفکر غربی و شرقی سوق دهد، روشنفکر باید با روشن‌بینی از علم وفرهنگ، داشته‌های ملت، تمدن و مدنیت جامعه صیانت کند.»
رئیس دولت سیزدهم با تاکید بر اینکه چندین عقب‌ماندگی در حوزه کتاب و فرهنگ داریم که باید حتما آن‌ها را جبران کنیم، افزود: نخستین عقب‌ماندگی کتاب در حوزه کودک و نوجوان است، در این حوزه، کتاب زیاد نوشته شده، اما کافی نیست و حتما باید فعال‌تر عمل شود. دوم، معرفی آثار تمدنی ایران اسلامی برای عموم ملت‌ها و فرهنگ‌ها اهمیت بالایی دارد، باید بتوانیم با قلم‌زدن فرهنگ ایرانی اسلامی خود را به همه جوامع در دنیا معرفی کنیم.
وی گفت: سوم، توجه خاص به نویسندگان، مولفان، مترجمان و اصحاب فکر باید در دستور کار باشد. مخاطب اول این موضوع شخص بنده و بعد وزیران فرهنگ، علوم و سایر مسئولین در حوزه‌های دولتی هستند. این قشر بسیار ارزشمند از مفاخر کشور هستند که باید به آن‌ها افتخار کرد؛ آن‌ها دارای مناعت طبع‌اند و حاضر نیستند اعلام نیاز کنند؛ این افراد باید به عنوان‌مفاخر ارج نهاده شوند.
رکورد چاپ کتاب امسال با انتشار 120 هزار عنوان شکست
در این مراسم محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، طی سخنانی با اشاره به استقبال مردم از نمایشگاه کتاب ۱۴۰۱، گفت: ۷ میلیون نفر در نمایشگاه کتاب امسال حضور پیدا کردند که نشانه عظمت مردم ایران است و باید گفت: عظمت ایران فرهنگی بسیار فراتر از ایران سیاسی است.
وی گفت: امسال پررونق‌ترین دوره فرهنگ و هنر در کشور است و دهه فجر، قله برنامه‌های فرهنگی، هنری کشور است و دولت مردمی شعار عدالت فرهنگی را تحقق بخشیده است.
وزیر ارشاد به ثبت رکورد در زمینه انتشار کتاب اشاره کرد و گفت: امسال ۱۲۰ هزار عنوان کتاب منتشر شده است و این عدد ۱۰۹ هزار بوده است. همچنین احیای نمایشگاه‌های کتاب استانی از آذربایجان شرقی صورت گرفته است و ادامه دارد.
اسماعیلی با بیان اینکه همه فعالیت‌های فرهنگی و هنری سالانه کشور با دهه فجر گره خورده است، گفت: اگر انقلاب‌های دنیا به افراد نظامی‌شان می‌بالند، انقلاب اسلامی ایران همه رهبران برجسته آن از چهره‌های والای فرهنگی این مرز و بوم و مایه افتخار هستند.
در ادامه حجت‌الاسلام حمید پارسانیا، دبیر علمی چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال گفت امسال در کنار شایستگان تقدیر، علاوه بر تقدیر از کتاب‌های خطی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی از مقام علمی دکتر کریم مجتهدی نیز تقدیر می‌شود، شخصیت علمی که در زمان حیاتش انتخاب شد.
وی ادامه داد: هر یک از آثار و کتاب‌های ایشان به یک حوزه و دانش خاص ارتباط دارد و هر یک حد نصاب لازم را برای ارتقای علمی جامعه را دارند. قدردرانی از این شخصیت علمی، تقدیر از یک اثر و قدردانی از یک نویسنده بر اساس آن نیست، بلکه تکریم و اجلال شخصیتی است که عمر و زندگی خود را در تحصیل یک علم و نشر و گسترش آن در فرهنگ صرف کرده است.
پارسانیا با بیان اینکه امسال ۱۳ اثر شایسته تقدیر انتخاب شده است، ادامه داد: مرحوم مجتهدی در خوانندگان و شاگردان خود بذرمعرفت کاشت و می‌کارد، آثار وی همچنان اثرگذار است، حدود ۳۰ اثر در بیش از ۶۰ سال تدریس علمی. دکتر محتهدی در حیات و نشاط علمی معاصر ما نقش مستمر و کم نظیر را بر عهده گرفت، عمر شریف خود را متوجه فلسفه و حکمت کرد و سهم به‌سزایی در استمرار بخشیدن به تاریخ خرد و خردورزی جامعه اسلامی ایران داشت.
وی با بیان اینکه جامعه ایرانی نظیر بسیاری از جوامع و فرهنگ‌های دیگر در مواجهه تاریخی با فرهنگ و تمدن غرب قرار گرفته و در معرض حضور فراگیر و گسترده علوم غربی واقع شده است، گفت: دکتر مجتهدی با تدریس فلسفه غرب جامعه ایران را در شناخت فرهنگ غرب و بنیان نظری آن کمک کرد و برای تغییر مواجهات سطحی جامعه ایرانی اقداماتی داشت، از این طریق در امکان شناخت دقیق و عمیق سیاست، حقوق، فناوری، علم و علوم پایه و کاربردی آن‌ها یاری‌رسان بود.
مشروح اسامی برگزیدگان چهل و یکمین جایزه کتاب سال را در ادامه می‌خوانید:
موضوع دین / گروه سیره
«موسوعه آیه‌الله السید محمد مهدی الموسوی الخرسان»، تألیف السید محمد مهدی السید حسن الموسوی الخرسان، قم: مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، ۱۴۴۳ ق، ۴۶ ج.
موضوع علوم خالص / گروه ریاضی
«آنالیز در گذر تاریخ»، تألیف ارنست هایرر و گرهارد وانر، ترجمه بیژن احمدی‌کاکاوندی و الهام نوبری، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۴۸۷ ص.
موضوع علوم خالص / گروه آمار
«روش‌های آمار بیزی»، تألیف محمدرضا مشکانی و امیر کاوسی‌دولانقر، تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۴۲۵ ص.
موضوع علوم کاربردی / گروه پزشکی
«نشانگرهای دزسنجی زیستی در سوانح پرتوی و هسته‌ای»، تألیف حسین مزدارانی، تهران: بارش دانش، ۱۴۰۱، ۵۲۶ ص.
موضوع ادبیات / گروه داستان بلند و رمان
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«بیروط»، نوشته ابراهیم اکبری‌دیزگاه، ویراستار رسول احدی‌خانقاه، تهران: نشر صاد، ۱۴۰۱، ۳۷۲ ص.
«غم‌سوزی»، نوشته اعظم عظیمی، ویراستار: گلاره مرادی، تهران: شهرستان ادب، ۱۴۰۱، ۳۱۹ ص.
موضوع ادبیات / گروه شعر کلاسیک
«دل‌بستگی»، سروده حسین دهلوی، تهران: سوره مهر، ۱۴۰۱
موضوع ادبیات / گروه شعر نو
«خدا خیرت دهد ای زیبارو، شعرها و طرح‌های محمدباقر کلاهی‌اهری»؛ ویراستار: بهار احمدی، تهران: مهرودل، ۱۴۰۱، ۱۳۷ ص.
موضوع ادبیات / گروه شعر محاوره
«محاورات»، سروده امیرعلی سلیمانی، تهران: نزدیک‌تر، ص ۱۴۵، ۱۴۰۱.
موضوع ادبیات / گروه درباره شعر
«خاقانی‌نامه (دفتر اول)»، تألیف سعید مهدوی‌فر، قم: انتشارات ادبیات، ۱۴۰۱، ۴۳۲ ص.
موضوع ادبیات / گروه متون قدیم
«سیر العباد الی المعاد»، تألیف ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی، تصحیح و شرح مریم مشرف، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ با همکاری سخن، ۱۴۰۱، ۵۱۱ ص.
موضوع تاریخ و جغرافیا / گروه مستندنگاری
«من اعتراف می‌کنم: زندگی و زمانه وحید افراخته»، نوشته محمد رحمانی، تهران: مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران، انتشارات ایران، ۱۴۰۱، ۹۶۰ ص.
موضوع کودک و نوجوان / گروه شعر نوجوان
«بعضی از پرنده‌ها شاعرند»، سروده اسماعیل الله‌دادی؛ ویراستار: حمیدرضا داداشی، تهران: گویا، ۱۴۰۱، ۷۲ ص.
بخش سپاس
هیأت علمی چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران جایزه ویژه بخش سپاس را به کتاب زیر اهدا می‌کند.
«فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه بزرگ حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی»، تألیف گروه مؤلفان، زیرنظر سیدمحمود مرعشی، قم: کتابخانه بزرگ حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی، ۱۳۶۵-۱۴۰۱، ۶۱ ج.
بخش شخصیت علمی
هیأت علمی چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران جایزه ویژه بخش شخصیت علمی را به‌پاس بیش از ۶۰ سال تدریس و آموزش فلسفه در سرآمدترین مراکز دانشگاهی ایران و تربیت نسل‌های بعدی استادان در کشور، ایجاد گفت‌وگو میان فلسفه غرب و فلسفه اسلامی با بهره‌گیری از منابع اصیل، تحقیقات نوآورانه در حوزه فلسفه غرب و نقشآفرینی در رشد پژوهش‌های فلسفی در ایران، غنی‌سازی زبان فارسی در حوزه اصطلاحات فلسفی و پژوهش‌های انتقادی در زمینه فرهنگ و فلسفه غرب شادروان دکتر کریم مجتهدی به خانواده ایشان اهدا می‌کند.
آثار شایسته تقدیر چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز به شرح زیر است:
موضوع کلیات / گروه دایره‌المعارف‌ها
«دانشنامه زندان سیاسی دوره پهلوی»، تألیف گروه نویسندگان، گردآوری دفتر ادبیات انقلاب، تهران: سوره مهر، ۱۴۰۱، ۲ ج.
موضوع کلیات / گروه نسخ خطی
«فهرست دست‌نویس‌های فارسی کتابخانه اسعد افندی (استانبول)»، تألیف سیدمحمدتقی حسینی، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۴۰۰، ۹۰۶ ص.
موضوع فلسفه و روان‌شناسی / گروه فلسفه غرب
«برون‌گرایی در محتوا و لوازم معرفت‌شناختی آن»، تألیف محمود مروارید، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۱، ۳۸۴ ص.
موضوع فلسفه و روان‌شناسی / گروه منطق
«سیر منطق»، تألیف ویلیام نیل و مارتا نیل، ترجمه مهدی عظیمی، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، ۱۴۰۱، ۲ ج.
موضوع دین / گروه کلیات اسلام
«اجازات، اسناد و استفتاءات آیه‌الله سیدابوالحسن اصفهانی»، تألیف مهدی باقری‌سیانی، قم: مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، ۱۴۰۱، ۴ ج.
موضوع دین / گروه علوم قرآنی
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«علم قرائت»، تألیف محمدصادق یوسفی‌مقدم، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۱، ۶۰۰ ص.
«قرآن‌های کوفی در ایران و دیگر پاره‌های آن در جهان؛ سده نخست تا پنجم»، تألیف مرتضی کریمی‌نیا، تهران: مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران، ۱۴۰۱، ۵۸۴ ص.
موضوع دین / گروه سیره
«فرائد السمطین فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین»، تألیف ابراهیم بن محمد حموئی جوینی، تصحیح محمدکاظم محمودی، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی؛ مرکز مطالعات و تحقیقات علمی، ۱۴۴۴ ق، ۲ ج.
موضوع دین / گروه حدیث
«اعلام السنه فی کتب الشیعه»، تألیف سیدعبدالستار حسنی، ویراستار: محمدکاظم محمودی، قم: مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، ۱۴۰۱، ۷۰۰ ص.
موضوع دین / گروه کلام (تألیف)
«تاریخ برهان‌های اثبات وجود خدا در کلام امامیه: از مکتب بغداد تا مکتب اصفهان»، تألیف حمید عطائی‌نظری، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ اصفهان: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (شعبه اصفهان)، ۱۴۰۱، ۲ ج.
موضوع دین / گروه کلام (ترجمه)
«کلام و جامعه در سده‌های دوم و سوم هجری: تاریخ اندیشه دینی در صدر اسلام»، تألیف یوزف فان اس، ترجمه الهام حسینی‌بهشتی، سیدمحمدرضا حسینی‌بهشتی، فرزین بانکی، احمدعلی حیدری و فرانک هاشمی، ویراستار: سیدمحمدرضا حسینی‌بهشتی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۳۹۷-۱۴۰۱، ۳ ج.
موضوع دین / گروه عرفان و تصوف
«پیشگامان کهن تصوف»، تألیف ریشارد گراملیش، ترجمه شیرین شادفر، تهران: حکمت، ۱۴۰۱، ۲ ج.
موضوع دین / گروه ادیان دیگر
«یوگا: جاودانگی و رهایی»، تألیف میرچا الیاده، ترجمه مانی صالحی‌علامه، تهران: نیلوفر، ۱۴۰۱، ۵۶۷ ص.
موضوع علوم اجتماعی / گروه حقوق
۱۴.« دیوان بین‌المللی دادگستری: ساختار استدلالی، رویه قضائی، سیاست حقوقی»، تألیف وحید رضادوست، تهران: نگاه معاصر، ۱۴۰۱، ۶۰۱ ص.
موضوع زبان / گروه زبان فارسی
«وزن شعر عروضی فارسی: تحلیل و طبقه‌بندی براساس تقطیع اتانینی و نظریه واج‌شناسی نوایی»، تألیف امید طیب‌زاده، تهران: کتاب بهار؛ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۴۰۱، ۴۷۴ ص.
موضوع زبان / گروه زبان‌شناسی (تألیف)
«آشنایی با معنی‌شناسی صوری»، تألیف کورش صفوی، تهران: علمی، ۱۴۰۱، ۴۹۸ ص.
موضوع زبان / گروه زبان‌شناسی (ترجمه)
«پردازش زبان و گفتار: مقدمه‌ای بر پردازش زبان طبیعی، زبان‌شناسی رایانشی و پردازش گفتار»، تألیف دانیل ژورافسکی و جیمز مارتین، ترجمه هادی ویسی، مصطفی صالحی، وحید رنجبربافقی، الما جعفری‌صدر، فرناز صادقی و محمد بحرانی، تهران: نویسه پارسی، ۱۴۰۱، ۸۸۴ ص.
موضوع علوم خالص / گروه کلیات و تاریخ علم
«دستورالعمل قسّامان و مقنّیان»، تألیف فخرالدین علیشاه حسین قسّام جویُمی، تصحیح و تحقیق ندا حیدرپورنجف‌آبادی و علی صفری‌آق‌قلعه، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ با همکاری سخن، ۱۴۰۱، ۳۷۰ ص.
موضوع علوم خالص / گروه فیزیک
«آشکارسازی و اندازه‌گیری تابش»، تألیف گلن اف. نول، ترجمه علیرضا کمالی‌اصل، حمیدرضا باغانی و مجید خرسندی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۲ ج.
موضوع علوم خالص / گروه شیمی
«اثرات فضاالکترونی: نگرشی نوین در شیمی آلی»، تألیف محمدعلی زلفی‌گل و میثم یاری، همدان: دانشگاه بوعلی سینا، ۱۴۰۱، ۵۷۳ ص.
موضوع علوم خالص / گروه زیست‌شناسی
«فناوری‌های رایج در به‌نژادی مولکولی گیاهان»، تألیف هی جونگ کو، سوک یون گوئون و مایکل تامسون، ترجمه ناصر فرخی و سمانه کرمی‌معلم، ویراستار علمی: عباس سعیدی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۴۳۶ ص.
موضوع علوم کاربردی / گروه پزشکی
«ملاحظات اخلاقی در مراقبت‌های پزشکی»، تألیف محمد خواجه‌دلوئی، مشهد: دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ۱۴۰۱، ۱۱۰۳ ص.
موضوع علوم کاربردی / گروه دامپزشکی
«کوکسیدیوز در دام، طیور، حیوانات خانگی و انسان»، تألیف جی. پی. دوبی، ترجمه حسن نایب‌زاده، محمد اسدپور و علیرضا سازمند، خرم‌آباد: دانشگاه لرستان، ۱۴۰۱، ۵۵۴ ص.
موضوع علوم کاربردی / گروه مهندسی عمران
«ژئوتکنیک محاسباتی»، تألیف علی پاک، تهران: دانشگاه صنعتی شریف، ۱۴۰۱، ۵۵۴ ص.
موضوع علوم کاربردی / گروه مهندسی شیمی
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«رزین‌های صنعتی (مقدماتی)»، تألیف منوچهر خراسانی، تهران: ابراهمیان: دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ۱۴۰۱، ۶۵۴ ص.
«مکانیک سیالات و کاربردهای آن در مهندسی شیمی»، تألیف نوید مستوفی و رضا ضرغامی، تهران: دانشگاه تهران، ۱۴۰۱، ۶۵۰ ص.
موضوع علوم کاربردی / گروه مهندسی نساجی
«رنگرزی الیاف نساجی با مواد رنگزای طبیعی»، تألیف گروه نویسندگان، سرپرست گروه نویسندگان: کمال‌الدین قرنجیگ، تهران: پژوهشگاه رنگ، ۱۴۰۱، ۵۶۶ ص.
موضوع علوم کاربردی / گروه مهندسی کشاورزی (تألیف)
«اگرواکولوژی مناطق خشک»، تألیف گروه نویسندگان، ویراستاران: علیرضا کوچکی، مهدی نصیری‌محلاتی، سرور خرم‌دل و محمد خواجه‌حسینی، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۴۰۱، ۳ ج.
موضوع علوم کاربردی / گروه مهندسی کشاورزی (ترجمه)
«جیره‌نویسی آبزیان»، تألیف سرجیو اف. ناتز، ترجمه ابراهیم ستوده، بوشهر: دانشگاه خلیج فارس، ۱۴۰۱، ۴۴۴ ص.
موضوع هنر / گروه کلیات هنر
در بخش دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«زمینه هنرشناسی: درآمدی بر جهان‌نگری هنری»، تألیف جواد مهدی‌زاده، تهران: پیله، ۱۴۰۱، ۶۵۲ ص.
«حکمت و آداب معنوی در هنر اسلامی و تجلیات آن بر هنر انقلاب اسلامی ایران»، تألیف محمدعلی رجبی‌دوانی، تهران: مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن»، ۱۴۰۱، ۳۹۲ ص.
موضوع هنر / گروه هنرهای نمایشی
«کتاب ژانر سینما: زیبایی‌شناسی و کارکردهای ژانر»، تألیف وحیدالله موسوی و محمد شهبا، تهران: دانشگاه سوره، ۱۴۰۱، ۳۰۲ ص.
موضوع هنر / گروه معماری و شهرسازی
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«درآمدی بر روش‌ها و فنون برنامه‌ریزی، با تأکید ویژه بر برنامه‌ریزی شهری»،تألیف زهره عبدی‌دانشپور، ویراستار: ناهیده کاظم‌زاده‌گنجی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، ۱۴۰۱، ۴ ج.
«خانان کوچرو، شهریاران یکجانشین، تیموری و ترکمانی»، تألیف شاهین گرکانی‌دشته و محمد مرتضایی، سرویراستار مجموعه: بهرام آجورلو، تبریز: پروژه ترجمه حسنلو، ۱۴۰۱، ۲۹۷ ص.
موضوع هنر / گروه هنرهای تجسمی
«شکار شاهان: بررسی قالی شکارگاه صفوی، موزه پولیدی پتزولی میلان»، تألیف سیدطاهر صباحی، برگردان از ایتالیایی به فارسی: حسین مقدس، تهران: خانه فرهنگ و هنر گویا، ۱۴۰۱، ۱۶۰ ص.
موضوع هنر / گروه نمایشنامه
«وقت خوش»، نوشته حمید امجد، تهران: نیلا، ۱۴۰۱، ۲۸۰ ص.
موضوع ادبیات / گروه شعر کلاسیک
«کوچه بارانی اشراق: مجموعه شعر»، سروده حمید مبشر، تهران: شهرستان ادب، ۱۴۰۱، ۹۶ ص.
موضوع ادبیات / گروه شعر نو
«ندرت ناگوار مرگ»، سروده حنیف خورشیدی، تهران: شب چله ،۱۴۰۱، ۱۲۰ ص.
موضوع ادبیات / گروه شعر محاوره
«عشق تو نمی‌میرد (گزیده ترانه)»، سروده علیرضا طبایی، تهران: آرادمان، ۱۴۰۱، ۵۷ ص.
موضوع ادبیات / گروه نقد ادبی
«آخرالزمان در رمان‌های آپوکالیپتیک»، تألیف صغری صالحی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، ۱۴۰۱، ۳۱۵ ص.
موضوع ادبیات / گروه درباره شعر
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«فهرست توصیفی تحلیلی مقالات مربوط به فردوسی و شاهنامه از سال ۱۲۹۴-۱۳۸۰»، تألیف زهرا سیدیزدی و مرضیه خافی؛ با نظارت محمدجعفر یاحقی؛ ویراستار ادبی: اعظم نیک‌خواه‌فاردقی، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۴۰۱، ۱۰۲۴ ص.
«شعر سپید: پژوهشی در باب قالبی بی‌قافیه»، تألیف مهدی علیایی‌مقدم، تهران: نامک، ۱۴۰۱، ۲۷۱ ص.
موضوع تاریخ و جغرافیا / گروه تاریخ (تألیف)
«گزیده ادبیات مقاومت علمای شیعه در پنج قرن اخیر»، تدوین محمدحسن رجبی‌دوانی، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، ۱۴۰۱، ۵ ج.
موضوع تاریخ و جغرافیا / گروه تاریخ (ترجمه)
«اخگر به گریبان: برگ‌هایی از خاطرات منیر شفیق»، تدوین نافذ ابوحسنه، ترجمه حسین جابری‌انصاری، تهران: ایران، ۱۴۰۱، ۶۵۶ ص.
موضوع تاریخ و جغرافیا / گروه مستندنگاری
«عملیات احیا: روایت صعود یک مجموعه دانش‌بنیان به قله دانش و فناوری الکتروموتور»، تحقیق و تدوین: محمد حکم‌آبادی؛ تهیه شده در واحد تاریخ شفاهی دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، تهران: راه‌یار، ۱۴۰۱، ۲۳۱ ص.
موضوع کودک و نوجوان / گروه داستان کودک (تألیف)
دو اثر زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
«توک توکی»، نوشته محبوبه یزدانی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۴۰۱، ۳۲ ص.
«روزی که پنجره دنیایش را دید»، نوشته اعظم تبرایی، تهران: مدرسه، ۱۴۰۱، ۳۲ ص.
موضوع کودک و نوجوان / گروه شعر کودک
«شعرهای رودخانه»، سروده محمود پوروهاب؛ تصویرگر: سحر فرهادروش، مشهد: آستان قدس رضوی، شرکت به‌نشر، کتاب‌های پروانه، ۱۴۰۱، ۲۴ ص.
موضوع علوم انسانی و هنر / گروه کودک (تألیف)
«کودکی نامداران»، تألیف پرویز امینی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۴۰۱، ۱۰ ج.
موضوع علوم انسانی و هنر / گروه نوجوان (تألیف)
«فارابی»، تألیف حمید عبداللهیان، تهران: میچکا، ۱۴۰۱، ۱۶۰ ص.
موضوع علوم و فنون / گروه نوجوان (تألیف)
«پرندگان ایران»، تألیف جمشید منصوری، تهران: شرکت انتشارات فنی ایران، کتاب‌های نردبان، ۱۴۰۱، ۱۶۰ ص.
موضوع علوم و فنون / گروه نوجوان (ترجمه)
«مجموعه برترین شغل‌ها در حوزه STEM»، تألیف کریس آکسلید، ترجمه مجید عمیق، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۴۰۱، ۴ ج.
موضوع علوم و فنون / گروه کودک (تألیف)
«خداحافظ عمومیر»، تألیف حمید نوایی‌لواسانی، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۴۰۱، ۳۲ ص.
آثار برگزیده سی‌ویکمین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز به شرح زیر است:
موضوع مطالعات اسلامی / گروه فلسفه اسلامی
«پیکرتراشی خود (تهذیب نفس): اسلام، انانیت و شکوفایی انسان»، اثر محمد عمر فاروق، از دانشگاه میشیگان.
موضوع مطالعات اسلامی / گروه تاریخ اسلام
«الملحمة الحسینیة فی الذاکرة الجماعیة» اثر محمد صادق بوعلاق، از نقوش عربیة.
موضوع مطالعات اسلامی / گروه اقتصاد اسلامی
«ساختار اندیشه اقتصاد اسلامی»، اثر سامی الداغستانی، از انتشارات کمبریج.
موضوع مطالعات ایرانی / گروه زبان و ادبیات فارسی
«زبان و ادبیات فارسی در داغستان (بافت فرهنگی و تاریخی)»، اثر پاتیمت علی بکوا، از انتشارات صدرا و مرکز تحقیقات آکادمی علوم روسیه.
موضوع مطالعات ایرانی / گروه تاریخ
«رقابت تسلیحاتی در دنیای باستان، بزرگ‌ترین استحکامات دفاعی دوره باستان و شبکه‌های نظامی در شمال ایران» ابرهارد سوئر، جبرئیل نوکنده و حمید عمرانی رکاوندی، از انتشارات آکسبو.
موضوع مطالعات ایرانی / گروه هنر
«مطالعات معماری ایرانی»، اثر برنارد اوکین، از دانشگاه ادینبورگ.