به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، منانشر، به نقل از خبرگزاری فارس، معافیت مالیاتی این روزها کلیدواژه اغلب اخبار فرهنگی ـ هنری است و حالا در سامانه فارس من سوژه‌ای با عنوان «درخواست معافیت مالیاتی کتابفروشان» به ثبت رسیده است که در آن درخواست شده کتابفروشان هم معاف از مالیات باشند.
* وضعیت کتابفروشان
این در حالی است که در کنار معافیت مالیاتی ناشران، کتابفروشان هم از مالیات معاف هستند، اما به نظر می‌رسد این مورد هم به اندازه خود، چالش برانگیز و دستخوش مشکلاتی است.
* معافیت کتابفروشان از مالیات
در حالی که کتابفروشان نباید مالیات بدهند، قانونگذار در تفسیری که از قانون معافیت مالیاتی کرده، گفته است این معافیت در صورتی است که کنار کتاب، اقلام دیگر به فروش نرسد. در واقع، فروش لوازم‌التحریر، کیف، دفترچه و سایر محصولات غیرکتابی آن واحد صنفی را مشمول مالیات می‌کند.
این در حالی است که برای برخی از کتابفروشان و بازرسان، تفکیک این محصولات، ساده نیست. از طرفی رئیس اتحادیه ناشران هم اخیرا اعلام کرده کتابفروشی که بیشتر محصولاتش کتاب است، از نظر ما کتابفروشی است و اگر غیر از این باشد ما به آن واحد صنفی تحت عنوان کتابفروشی اجازه فعالیت نمی‌دهیم.
در نهایت به نظر می‌رسد که معافیت مالیاتی ناشران دستخوش اعمال سلیقه‌هاست. سلیقه مفسران قانون، ممیزان و اداره‌هایی که هر کدام با سلیقه مدیری اداره می‌شود.
* شبی که نوبخت به اهالی فرهنگ و هنر صله داد
در حالی‌که قانون معافیت مالیاتی ناشران و کتابفروشان در سال ۱۳۸۰ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده بود و با وجود تصریح این قانون مبنی بر فعالیت نشر و کتابفروشی در زمره مشاغل بند «ل» و معاف از مالیات، کماکان در زمینه اجرای این قانون ناهماهنگی و اشکالاتی وجود داشت. مسیر عملیاتی شدن این بند قانونی، فراز و فرودهای بسیاری داشت. دستورالعمل‌ها یکی پس از دیگری طرح‌های اصلاحی می‌گرفت و از اجرا باز می‌ماند، ولی با اعلام نوبخت سرانجام همه اهالی فرهنگ و هنر مشمول این معافیت سراسری شدند.
* معافیت ناشران و کتابفروشان
محمود آموزگار رئیس پیشین اتحادیه ناشران وکتابفروشان تهران توضیحاتی درباره قانون اصلاح مالیات‌های مستقیم ارائه کرد.
بر اساس این گزارش، محمود آموزگار رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در این باره اظهار داشت: قانون اصلاح مالیات‌های مستقیم در سال ۹۴ توسط مجلس شاهد تغییراتی بود. از جمله مواردی که در این قانون تغییر یافت، حذف ماده ۹۵ و اصلاح ماده ۹۶ و افزودن تبصره یک ماده ۱۴۶ مکرر در این قانون است.
وی افزود: تا قبل از اصلاح این قانون مواد ۹۵ و۹۶ مشاغل را به سه دسته تقسیم می‌کرد. در ماده ۹۵ مشاغل به سه دسته «بند الف» ـ «بند ب» و «بند ج» تقسیم می‌شدند؛ «بند الف» در واقع مؤدیانی بودند که مکلف بودند علاوه بر تقدیم اظهارنامه مالیاتی باید اسناد مالی داشته و دفاترکل و روزنامه ارائه دهند. در بند «ب» مؤدیان باید علاوه بر اظهارنامه دفاتر درآمدو هزینه مطابق نمونه سازمان امور مالیاتی ارائه می‌دادند، اما مودیان مشمول بند «ج» علاوه بر اظهارنامه فقط باید اسناد و مدارک ارائه می‌دادند و نیازی به تنظیم دفتر نبود. تقدیم اظهارنامه توسط تمام شهروندان از سال ۹۲ در برنامه پنج ساله پنجم الزامی شد.
رئیس پیشین اتحادیه ناشران وکتابفروشان تهران در ادامه گفت: در قانون قبل اینطوربود که سازمان امور مالیاتی رأسا می‌توانست شغلی را از یک گروه به گروه بالاتر انتقال دهد. در سال ۱۳۸۸ سازمان امور مالیاتی با استفاده از اختیار ناشی از تبصره ماده ۹۵ یکسری از مشاغل را از بند «ج» به بند «ب» منتقل کرد؛ از جمله «ناشران».
به گفته وی، رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی معمولا با تاخیر یک تا دو ساله انجام می‌شود؛ در ۱۳۸۸ تغییرات اعمال شد و آثار تغییرات در سال ۹۰ حین رسیدگی نمایان شد، ناشران را به بهانه اینکه مطابق بند ب ماده ۹۵، دفاتر درآمد و هزینه ندارند، محروم از معافیت دانسته و شروع به اخذ مالیات کردند. دو ـ سه سالی این روند ادامه یافت. حوزه‌های مالیاتی به استناد آئین‌نامه اجرایی تبصره ۳ ماده ۱۳۹ حکم به محرومیت از معافیت می‌دادند. آئین‌نامه مقرراتی وضع کرده بود که فراتر از قانون بود و به نظر ما خلاف موازین حقوقی بود؛ چرا که قانون بالاتر از آئین نامه است.
آموزگار گفت: بر اساس درخواست ما، آئین‌نامه اجرایی به ویژه مواد ۱۵ و ۱۶ دو بار در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد و بار سوم در دولت آقای روحانی اصلاح شد و به همان ترتیبی که درخواست شده بود محرومیت از معافیت حذف شد. مشاغل بر اساس نوع شغل به سه گروه الف، ب وج تقسیم می‌شدند که تکالیف متفاوتی داشتند. در اصلاحیه سال ۹۴ تقسیم‌بندی گذشته منتفی شد و تقسیم‌بندی جدیدی را بر اساس درآمد و صرفنظر از نوع شغل تصویب کردند؛ بر این اساس درآمد زیر یک میلیارد تومان گروه سوم (همان بند «ج» سابق) درآمد بین یک تا سه میلیارد تومان گروه دوم (بند «ب»سابق) و درآمدهای بالای سه میلیارد تومان گروه اول (بند «الف» سابق) نامیده شدند. یعنی طبق معیار درآمد، طبقه‌بندی و تکالیف تعیین می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: ماده ۹۵مقرر کرده است که آئین‌نامه اجرایی، تعیین نوع دفاتر، اسناد و مدارک و روش نگهداری آنها ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن قانون (۱/۱/۹۵) توسط سازمان امور مالیاتی تهیه شود. تبصره سه ماده ۱۶۹ قانون نیز بر تهیه این آئین نامه تاکید می‌کند. مطابق ماده ۹ این آیین نامه تمام اشخاص حقوقی (شرکت‌ها) و صاحبان مشاغلی که جزو گروه اول قرار می‌گیرند و همچنین مشمولین مالیات بر ارزش افزوده، باید فهرست معاملات خود را هر سه ماه یک بار به حوزه مالیاتی ارائه کنند. بنابراین ناشران و کتابفروشانی که به صورت شرکت سهامی اداره می‌شوند و یا درآمدشان بالای سه میلیارد تومان است، باید فهرست معاملات یا گزارش فروش و خرید فصلی را تهیه و تقدیم کنند. بنابراین مشاغل دارای درآمدهای پایین‌تر از سه میلیارد تومان ملزم به ارائه گزارش خرید و فروش فصلی نیستند.
رئیس اتحادیه ناشران در توضیح بیشتر ابراز داشت: با استنباط از مواد فوق چنین به نظر می‌رسد که معافیت گروه‌های دوم و سوم از تنظیم و تقدیم گزارش معاملات فصلی ایشان را ملزم به تنظیم دفاتر و نگهداری و ارائه آن نمی‌کند، بلکه تکلیف آنها محدود و منحصر به تنظیم و نگهداری و ارائه اسناد و مدارک معاملات (فاکتور خرید و فروش) است. تبصره یک ماده ۱۴۶ مکرر نیز موید این استنباط است.
به گفته وی، به موجب این تبصره، شرط برخورداری مودیان از نرخ صفر و هرگونه معافیت یا مشوق مالیاتی ارائه اظهارنامه مالیاتی، دفاتر یا اسناد و مدارک موضوع ماده ۹۵ اعلام شده است. بنابراین با توجه به اینکه تنظیم و تسلیم به موقع اظهارنامه مالیاتی برای همه الزامی است، ناشران و کتابفروشانی که به صورت شخص حقوقی اداره می‌شوند و یا درآمدشان بیش از سه میلیارد تومان است، علاوه بر تسلیم اظهارنامه ناگزیر از تنظیم و ارائه دفاتر هستند و گروه‌های دوم و سوم که درآمدشان کمتر از سه میلیارد تومان در سال است، فقط مکلف به تسلیم به موقع اظهارنامه و نگهداری و ارائه اسناد و مدارک خرید و فروش هستند و الزامی به تنظیم و ارائه دفاتر متوجه آنها نیست.
وی درباره نحوه تعیین درآمد و مشکلاتی که بروز کرده است، متذکر شد: نکته‌ای در ابتدای امسال که پرونده‌های سال ۹۵ را مورد بررسی قرار می‌دادند، بروز کرد؛ به این ترتیب که پس از اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم، حوزه‌های مالیاتی به اظهارات مؤدی اکتفا نمی‌کردند. آنها آمار خانه کتاب را دریافت کرده و بر اساس آمار خانه کتاب به عددی می‌رسیدند و آن را به حساب درآمد می‌گذاشتند و بر اساس آمار مزبور گروه‌بندی ناشران را تعیین کرده‌اند. آمار خانه کتاب میزان تولید را مشخص می‌کند و حوزه‌های مالیاتی به اشتباه آن را فروش تلقی کرده‌اند.
آموزگار در پایان یادآور شد: اتحادیه مصمم است از طریق مکاتبه و گفت‌وگو با سازمان امور مالیاتی نسبت به حل این مشکل اقدام کند و با توجه به تعامل فی‌مابین و مذاکرات انجام شده به حل موضوع امیدوار است.
* معافیت مالیاتی کمک‌حال کتابفروشان است
داریوش بارانی، مدیر کتابفروشی مهرگان با اشاره به ادامه معافیت مالیاتی اهالی فرهنگ و هنر گفت: هرچقدر بتوانیم هزینه‌های جانبی برای فعالان حوزه فرهنگ، به‌خصوص ناشران و کتابفروشان را کاهش دهیم، کمک شایانی برای اهالی این حوزه به‌شمار می‌آید.
* موانع مالیاتی کتابفروشان برداشته شد/ تخلفات را گزارش کنید
حجت‌‌الاسلام نصرالله پژمانفر نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس اعلام کرد: با پیگیری‌های صورت گرفته کتابفروشی‌ها از پرداخت مالیات معاف شدند.
وی افزود: با توجه به افزایش قیمت‌ها و تورم در بازار و کاهش رویکرد به کتب و کتابخوانی به منظور حمایت از این بخش با پیگیری‌های انجام شده کتابفروشی‌ها از پرداخت مالیت معاف شدند.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس اظهار داشت: معافیت کتابفروشی‌ها از پرداخت مالیات در مصوبه مجلس در قانون معافیت‌های مالیات پیش‌بینی شده بود اما به بهانه‌های مختلف اجرا نمی‌شد.
وی افزود: پیگیری برای اجرای این مصوبه مجلس از زمان وزارت آقای مسعود کرباسیان آغاز شد و در دوره وزارت آقای دژپسند به نتیجه رسید و امروز کتابفروشی‌ها دیگر مالیات پرداخت نمی‌کنند.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در پایان گفت: اگر موردی وجود داشته باشد که از کتابفروشی مالیات اخذ شود، آن کتابفروشی می‌تواند با مراجعه به ما این موضوع را مطرح کند تا ما آن را برایش پیگیری کنیم.
گزارش مشروح فارس درباره معافیت مالیاتی اهالی فرهنگ و هنر را اینجا بخوانید.